Soru:
"Ayşe okul( ) gitti, ben( ) ev( ) kaldım." cümlesinde parantezle belirtilen yerlere "de" bağlacı getirilebilir mi? Getirilebilecek yerlere doğru şekliyle yazınız.
Çözüm:
💡 Öncelikle hangi "-de"lerin bağlaç, hangilerinin ek olduğunu ayırt etmeliyiz. Bağlaç olan "de" cümleden çıkarılınca anlam bozulmaz, sadece daralır.
- ➡️ İlk parantez: "okulda" → Buradaki "-da" bir bulunma hal ekidir. Cümleden çıkarırsak "Ayşe okul gitti" anlamsız olur. Bu nedenle buraya bağlaç olan "de" getirilemez.
- ➡️ İkinci parantez: "ben de" → Buradaki "de" bağlaçtır. Cümleden çıkarırsak "Ayşe okula gitti, ben evde kaldım." anlamlı kalır. "Ben" kelimesi sesli harfle bittiği için "da" şeklinde yazılır.
- ➡️ Üçüncü parantez: "evde" → Buradaki "-de" yine bir bulunma hal ekidir. Cümleden çıkarırsak "Ayşe okula gitti, ben ev kaldım." anlamsız olur. Bu nedenle buraya bağlaç olan "de" getirilemez.
✅ Sonuç olarak, sadece ikinci paranteze "da" bağlacı getirilebilir. Cümlenin doğru yazılışı: Ayşe okula gitti, ben de evde kaldım.
