Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ayraç içinde verilen "de/da"nın yazımı doğrudur?
- A) Bu işi bitirmek için bana (da) yardım et. (bana da)
- B) Sınavda (ki) en zor soru buydu. (sınavdaki)
- C) O kadar yorgunum (ki) ayakta duramıyorum. (duramıyorum ki)
- D) Dün akşamki (de) maç çok heyecanlıydı. (akşamki de)
Çözüm:
🔎 Bu soruda her seçeneği kendi içindeki açıklamaya göre değil, "de/da"nın genel yazım kuralına göre değerlendireceğiz.
- ➡️ A seçeneği: "Bana yardım et." (Anlam bozulmuyor, "bana" zamirine gelen "-da" bağlaçtır. Bu nedenle ayrı yazılmalıdır. Parantez içi "bana da" gösterimi doğrudur.)
- ➡️ B seçeneği: "Sınav en zor soru buydu." (Anlam bozulduğu için buradaki "-da" hal ekidir. "-ki" eki de ona eklenmiş ve "sınavdaki" olmuştur. Bitişik yazılır. Parantez içi gösterim doğru olsa da soru "de/da"nın yazımını soruyor, buradaki asıl "de/da" ektir ve bitişik yazılır. Seçenek karıştırıcıdır.)
- ➡️ C seçeneği: "O kadar yorgunum ayakta duramıyorum." (Anlam bozulmaz, "ki" bağlacıdır ve her zaman ayrı yazılır. Ancak soru "de/da"nın yazımını sorduğu için bu seçenek konu dışıdır.)
- ➡️ D seçeneği: "Dün akşamki maç çok heyecanlıydı." (Cümleden "de"yi çıkardığımızda anlam bozulmaz. Bu bir bağlaçtır ve ayrı yazılmalıdır. Parantez içi "akşamki de" gösterimi doğrudur.)
✅ Hem A hem de D seçeneği kurallara uygun yazılmıştır. Ancak soru "hangisinde" diye sorduğu ve genellikle tek cevap beklediği için, en net ve tartışmasız kural A seçeneğindedir. "Bana" bir zamirdir ve zamirlere gelen "de/da" ayrı yazılır. Cevap: A