Anlatmaya bağlı (Olay çevresinde oluşan) metinler

Çözümlü Örnek 6

Bir anlatmaya bağlı metin olan masal ile bir göstermeye bağlı metin olan tiyatronun temel farkını, aşağıdaki iki kısa örnek üzerinden açıklayınız.

Örnek A (Masal): "Küçük kız, ormanda kaybolunca çok korktu. Ağlayarak bir ağacın altına oturdu. O sırada, minik bir sincap yanına geldi ve ona yol göstermeyi teklif etti."

Örnek B (Tiyatro):
SAHNE: Karanlık bir orman.
KÜÇÜK KIZ: (Ağlayarak) Ah, yolum kayboldum! Annemi bir daha asla bulamayacağım.
SİNCAP: (Yaklaşarak) Merak etme küçük kız, sana yardım edebilirim.

💡 Bu soruda, anlatmaya bağlı ve göstermeye bağlı metinlerin sunuş biçimlerini karşılaştırmamız isteniyor. Temel fark, olayın anlatılması ile canlandırılması/sahnelenmesi arasındadır.

• ➡️ Örnek A (Masal - Anlatmaya Bağlı): Bu metinde olaylar bir anlatıcı tarafından okuyucuya/dinleyiciye aktarılmaktadır. "Korktu", "oturdu", "geldi", "teklif etti" gibi fiiller, olayın bir üçüncü kişi tarafından hikaye edildiğini gösterir. Okuyucu, olayı anlatıcının dilinden öğrenir.
• ➡️ Örnek B (Tiyatro - Göstermeye Bağlı): Bu metinde ise olaylar, karakterlerin doğrudan diyalog ve hareketleriyle (sahne talimatları) verilir. Bir anlatıcı yoktur. Olay, seyirci önünde canlandırılmak üzere yazılmıştır. Karakterler kendi sözlerini söyler ("Ah, yolum kayboldum!").

✅ Sonuç olarak; anlatmaya bağlı metinlerde olay anlatılır, göstermeye bağlı metinlerde ise olay sahnelenir/temsil edilir. Bu, iki tür arasındaki en temel farktır.