Çözümlü Örnek 3
Soru:
"Olay çevresinde oluşan edebî metinler" iki ana gruba ayrılır. Bu gruplar nelerdir? Aşağıdaki eserleri doğru bir şekilde bu iki gruba ayırınız: Kuyucaklı Yusuf, Hüsn ü Aşk, Keloğlan Masalları, Oğuz Kağan Destanı, Mai ve Siyah, Yaprak Dökümü.
Çözüm:
💡 İlk olarak iki ana grubu hatırlayalım, ardından eserleri bu gruplara göre sınıflandıralım.
- ➡️ 1. Adım: Grupları Belirle: Olay çevresinde oluşan edebî metinler:
- a) Anlatmaya Bağlı Edebî Metinler: Bir anlatıcı tarafından okuyucuya/dinleyiciye aktarılır. (Örn: Destan, Masal, Hikaye, Roman, Manzum Hikaye/Mesnevi)
- b) Göstermeye Bağlı Edebî Metinler: Olaylar sahnede canlandırılarak gösterilir. (Örn: Tiyatro, Trajedi, Komedi, Dram)
- ➡️ 2. Adım: Eserleri İncele ve Sınıflandır:
- Kuyucaklı Yusuf: Sabahattin Ali'nin romanıdır. (Anlatmaya Bağlı)
- Hüsn ü Aşk: Şeyh Galip'in yazdığı bir mesnevidir (manzum hikaye). (Anlatmaya Bağlı)
- Keloğlan Masalları: Halk anlatı geleneğine ait masallardır. (Anlatmaya Bağlı)
- Oğuz Kağan Destanı: Türk destan geleneğinin en önemli örneklerinden biridir. (Anlatmaya Bağlı)
- Mai ve Siyah: Halit Ziya Uşaklıgil'in romanıdır. (Anlatmaya Bağlı)
- Yaprak Dökümü: Reşat Nuri Güntekin'in romanıdır. (Anlatmaya Bağlı)
- ➡️ 3. Adım: Sonuçlandırma: Listelenen tüm eserler bir anlatıcı tarafından aktarılan metinler olduğu için "Anlatmaya Bağlı Edebî Metinler" grubuna girer. "Göstermeye Bağlı" bir eser örneği (örneğin bir piyes) listede yoktur.
✅ Sonuç: İki ana grup "Anlatmaya Bağlı" ve "Göstermeye Bağlı" edebî metinlerdir. Verilen tüm eserler (Kuyucaklı Yusuf, Hüsn ü Aşk, Keloğlan Masalları, Oğuz Kağan Destanı, Mai ve Siyah, Yaprak Dökümü) Anlatmaya Bağlı Edebî Metinler grubunda yer alır.
