Düz kafiye, çapraz kafiye, sarmal kafiye

Örnek 08 / 12
Soru:

Aşağıdaki dörtlüğün kafiye şeması \( a b a b \) olduğuna göre, bu kafiye türünün adı nedir? Açıklayınız.

Güzellerde vefâ olmaz demedim mi? (a)
Beni âh u zâra koyan ol demedim mi? (b)
Sevdim ol dildârı, dostlar, demedim mi? (a)
Sevmeyenler bilmez ahvali, demedim mi? (b)
Çözüm:

💡 Soruda kafiye şeması zaten verilmiş. Bizim yapmamız gereken, bu şemanın hangi kafiye türüne karşılık geldiğini bilmek.

  • ➡️ \( a b a b \) şemasında, birinci dize (a) ile üçüncü dize (a) kendi arasında uyaklıdır.
  • ➡️ İkinci dize (b) ile dördüncü dize (b) kendi arasında uyaklıdır.
  • ➡️ Bu durumda uyaklar, birbirini çaprazlayacak şekilde dizilmiştir.

🎯 Bu örgü, dizelerin karşılıklı olarak birbiriyle uyaklandığını gösterir.

✅ \( a b a b \) şeması, çapraz kafiye (sarmal kafiye) olarak adlandırılır. Batı edebiyatından Türk şiirine geçen bu düzende uyaklar, bir örüntü oluşturur.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12