Soru:
"Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir" anlayışının Türk edebiyatındaki temsilcilerinden biri olan Nazım Hikmet'in aşağıdaki dizelerinde, bu anlayışın hangi iki temel özelliği öne çıkmaktadır?
"Biz,
işiten kulaklar, gören gözleriz fabrikalarda.
Tepeden tırnağa is, tepeden tırnağa ter;
biz,
yeryüzü cehennemi sıcak foundrilerde yanan ruhlarız."
Çözüm:
💡 Bu soruda, verilen dizelerdeki toplumcu gerçekçi vurguları belirlememiz isteniyor. Şiiri dikkatle okuyup, anahtar kelimeleri ve temaları tespit etmeliyiz.
- ➡️ 1. Özellik - Emekçi Sınıfının Dili ve Bakış Açısı: Şair, "biz" diyerek kendini işçi sınıfının bir parçası olarak konumlandırır. "İşiten kulaklar, gören gözler", "is", "ter", "foundri" (dökümhane) gibi kelimeler, sanayi işçisinin gündelik, zorlu gerçekliğini ve işçi sınıfının perspektifini doğrudan yansıtır. Bu, toplumcu gerçekçiliğin "aşağıdan bakış" veya "sınıf bilinci" özelliğidir.
- ➡️ 2. Özellik - Toplumsal Eleştiri ve Sömürü Vurgusu: "Yeryüzü cehennemi" ve "yanan ruhlar" metaforları, işçilerin çalışma koşullarını bir cehennem olarak tasvir eder. Bu, sanayi devriminin zorlu koşullarını ve işçi sınıfının maruz kaldığı sömürüyü eleştiren toplumsal bir gerçekçilik içerir.
✅ Sonuç: Bu dizelerde öne çıkan iki temel toplumcu gerçekçi özellik; işçi sınıfının bakış açısıyla yazılması ve sömürü düzenine yönelik toplumsal eleştiridir.
