Soru:
"Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir" anlayışının Türk edebiyatındaki en önemli temsilcisi kabul edilen Nâzım Hikmet'in şiirlerinde \( \text{Biçim} + \text{İçerik} = \text{Toplumsal Etki} \) denklemi kurulabilir. Bu denkleme göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
- A) Biçim; geleneksel kalıpların reddi ve serbest söyleyişi ifade eder.
- B) İçerik; işçi, köylü gibi emekçi sınıfların hayatından kesitler sunar.
- C) Toplumsal Etki; şiirin estetik kaygıdan tamamen uzak, sadece bir propaganda aracı olmasıdır.
- D) Bu anlayış, sanatı toplumun hizmetine sunmayı amaçlar.
Çözüm:
💡 Soru, bu şiir anlayışının temel bileşenleri hakkındaki doğru ve yanlış bilgileri ayırt etmemizi istiyor. Özellikle "yanlış" olanı bulmalıyız.
- ➡️ A Seçeneği: Serbest nazımın tanımı tam olarak budur. Geleneksel ölçü ve uyak kuralları reddedilir. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ B Seçeneği: Toplumcu gerçekçi şiirin konusu, egemen sınıflar değil, emekçi sınıflardır. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ C Seçeneği: Bu anlayışta şiirin bir toplumsal işlevi ve dönüştürücü gücü olması amaçlanır. Ancak bu, estetik kaygının tamamen yok sayıldığı anlamına gelmez. Nâzım Hikmet'in şiirleri hem güçlü bir lirizm hem de yenilikçi imgelerle doludur. Şiiri sadece "propaganda aracı" olarak görmek, sanatsal boyutunu görmezden gelmektir. Bu ifade aşırı genelleme yaparak yanlış bir çıkarımda bulunmaktadır.
- ➡️ D Seçeneği: Toplumcu gerçekçi anlayışın temel felsefesi, sanatın toplum için olduğu düşüncesidir. Bu ifade doğrudur.
✅ Yanlış olan ifade, sanatsal estetiği tamamen reddeden C seçeneğidir.
