Soru:
Necip Fazıl Kısakürek'in "Kaldırımlar" şiirinin aşağıda verilen dizelerini inceleyiniz:
"Başım, sakalım, gözüm, bağrım.
Bütün mesâfeler, bütün zamanlar...
Derinden derine ırmaklar akar;
Başım, sakalım, gözüm, bağrım."
Bu dizelerde öne çıkan ve şairin mistik arayışının bir göstergesi olan temel unsur aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Toplumsal eleştiri
- B) Varoluşsal sıkıntı ve metafizik buhran
- C) Doğa sevgisi
- D) Tarih bilinci
Çözüm:
🧠 Bu soru, bir şiir parçasından yola çıkarak şairin poetik dünyasını çözümlememizi istiyor.
- ➡️ İlk adım, dizelerdeki ana duygu ve imgeleri tespit etmektir. "Başım, sakalım, gözüm, bağrım" gibi tekrarlarla vurgulanan beden parçaları ve "bütün mesafeler, bütün zamanlar" ifadesi, kişisel olanın evrensel bir boyuta taşındığını gösterir.
- ➡️ "Derinden derine ırmaklar akar" imgesi, bilinçaltının, ruhun veya zamanın gizemli akışını simgelemektedir. Bu, somut bir doğa betimlemesinden çok, içsel ve metafizik bir durumu anlatır.
- ➡️ Necip Fazıl'ın genel şiir evreni düşünüldüğünde, bu dizelerde bireyin içine düştüğü yalnızlık, sıkıntı (angoisse) ve bir arayışın buhranı hissedilir. Bu, onun mistik yolculuğunun bir parçasıdır.
✅ Bu çözümlemeler ışığında, dizelerde öne çıkan temel unsur B) Varoluşsal sıkıntı ve metafizik buhran'dır.
