Soru:
Bir öğrenci, CCl\(_4\) (Karbon tetraklorür) ve CHCl\(_3\) (Kloroform) moleküllerini inceliyor. Her iki molekülde de C-Cl polar bağı bulunduğu halde, neden CCl\(_4\) apolar CHCl\(_3\) ise polardır? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu örnek, bir moleküldeki atom çeşitliliğinin simetriyi ve dolayısıyla polariteyi nasıl bozduğunu gösterir.
- ➡️ Ortak Nokta: İki molekül de polar C-Cl bağları içerir.
- ➡️ CCl\(_4\) (Apolar) Analizi: Karbon atomuna bağlı dört atom da aynıdır (4 Cl). Bu, moleküle mükemmel bir tetrahedral simetri kazandırır. Dört C-Cl bağının dipol moment vektörleri birbirini sıfırlar.
- ➡️ CHCl\(_3\) (Polar) Analizi: Karbon atomuna bağlı dört atom farklıdır (1 H ve 3 Cl). Hidrojen ve klor atomlarının elektronegatiflikleri ve bağ uzunlukları farklı olduğundan, molekülün simetrisi bozulur. Dipol vektörleri birbirini sıfırlayamaz ve net bir dipol moment oluşur.
- ➡️ Kritik Fark: CCl\(_4\)'te tüm bağlar ve atomlar aynı, CHCl\(_3\)'te ise farklı olduğu için simetri bozulmuştur.
✅ Sonuç: Simetri farkı nedeniyle CCl\(_4\) apolar, CHCl\(_3\) ise polardır.
