Soru:
NH₃ (amonyak) ve CCl₄ (karbon tetraklorür) molekülleri için aşağıdaki soruları yanıtlayın:
- Her iki moleküldeki atomlar arası bağlar polar midir, apolar mıdır?
- Her iki molekülün kendisi polar mıdır, apolar mıdır?
(Elektronegatiflik değerleri: N: 3.04, H: 2.20, C: 2.55, Cl: 3.16)
Çözüm:
💡 Bir molekülün polar olup olmadığını belirlemek için iki şeye bakarız: 1) Bağların polaritesi, 2) Molekülün geometrisi (simetrisi).
- ➡️ NH₃ için:
- N-H bağının elektronegatiflik farkı = |3.04 - 2.20| = 0.84. Bu, bağın polar olduğunu gösterir.
- Molekülün geometrisi üçgen piramittir ve simetrik değildir. Bağdaki polarite molekül düzeyinde bir net dipol momenti oluşturur.
- Sonuç: NH₃ polar bir moleküldür.
- ➡️ CCl₄ için:
- C-Cl bağının elektronegatiflik farkı = |2.55 - 3.16| = 0.61. Bu, bağın polar olduğunu gösterir.
- Ancak molekülün geometrisi düzgün dörtyüzlü (tetrahedral) olup oldukça simetriktir. Her bir polar C-Cl bağının dipol momenti, merkezden dışa doğru aynı büyüklükte ve zıt yönlerdedir, bu yüzden birbirlerini sıfırlar.
- Sonuç: CCl₄ apolar bir moleküldür.
✅ Sonuç: Her iki moleküldeki bağlar da polar olmasına rağmen, NH₃ polar, CCl₄ ise apolar bir moleküldür. Bu, molekül geometrisinin polarite üzerindeki belirleyici rolünü gösterir.
