Soru:
Bir bitki hücresi, kendisine göre hipotonik bir ortama (örneğin, saf su) konulduğunda hücrede "turgor basıncı" oluşur. Turgor basıncı nedir ve hücrenin parçalanmasını nasıl engeller? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Turgor, bitki hücrelerinde hücre duvarının varlığından kaynaklanan önemli bir olgudur.
- ➡️ Adım 1: Su Girişi: Hücre hipotonik bir ortama konulduğunda, osmoz ile dışarıdan hücre içine su girişi olur.
- ➡️ Adım 2: Genişleme ve Basınç Oluşumu: Su girişiyle birlikte hücrenin merkezi vakuolü genişler ve sitoplazmayı hücre duvarına doğru iter. Hücre duvarı esnek ancak sağlam olduğu için hücrenin aşırı genişlemesine izin vermez. Bu durum, hücre içinde hücre duvarına uygulanan bir dışa basınç oluşturur. İşte bu basınca turgor basıncı denir.
- ➡️ Adım 3: Denge ve Koruma: Turgor basıncı arttıkça, suyun girişini zorlaştıran bir kuvvet oluşturur. Bir noktada, suyu içeri çeken osmotik basınç ile su girişine direnen turgor basıncı dengeye gelir. Bu denge, daha fazla su girişini durdurur ve hücrenin patlamasını (plazmolizin tam tersi) engeller.
✅ Sonuç: Turgor basıncı, hücre duvarının osmozla giren suya karşı gösterdiği direnç sonucu oluşan bir iç basınçtır. Bu basınç, hücreyi daha fazla su almaktan alıkoyarak şişip patlamasını engeller ve bitkilere destek sağlar.
