Soru:
Kedilerde kısa tüy (S) geni, uzun tüy (s) genine baskındır. Genotipi bilinmeyen kısa tüylü bir kedi, uzun tüylü bir kedi ile çaprazlanıyor. Oluşan yavruların yarısı kısa tüylü, yarısı uzun tüylü oluyor. Buna göre:
- a) Bu çaprazlama ne tür bir çaprazlamadır?
- b) Genotipi bilinmeyen kısa tüylü kedinin genotipi nedir?
Çözüm:
💡 Soruda, baskın fenotipli bir birey, çekinik fenotipli bir bireyle çaprazlanmış ve fenotip oranı 1:1 (1 kısa : 1 uzun) çıkmıştır.
- ➡️ 1. Adım (a şıkkı): Baskın fenotipli bir bireyin genotipini bulmak için çekinik bireyle yapılan çaprazlamaya kontrol çaprazlaması denir.
- ➡️ 2. Adım (b şıkkı): Kontrol çaprazlamasında 1:1 oranı elde edilmişse, bu, genotipi bilinmeyen baskın fenotipli bireyin heterozigot (melez) olduğunu gösterir.
- ➡️ 3. Adım (Kanıtı): Kısa tüylü kedinin genotipine Ss diyelim. Uzun tüylü kedinin genotipi ss'dir.
Çaprazlama: Ss x ss
Oluşabilecek genotipler: Ss, Ss, ss, ss
Fenotip oranı: 2 kısa tüylü : 2 uzun tüylü yani 1:1
✅ Sonuç: a) Bu bir kontrol çaprazlamasıdır. b) Kısa tüylü kedinin genotipi Ss'dir.