Soru:
Mendel, bezelyelerde sarı tohum rengi (Y) yeşil tohum rengine (y) baskındır. Sarı tohumlu iki farklı bezelye bitkisi (A bitkisi ve B bitkisi) ayrı ayrı yeşil tohumlu bitkilerle çaprazlanıyor.
- A bitkisinden elde edilen döllerin hepsi sarı.
- B bitkisinden elde edilen döllerin yarısı sarı, yarısı yeşil.
Buna göre A ve B bitkilerinin genotiplerini belirleyiniz.
Çözüm:
💡 Her iki çaprazlama da birer kontrol çaprazlamasıdır. Sonuçlar, sarı tohumlu ebeveynlerin homozigot baskın mı yoksa heterozigot mu olduğunu belirlememizi sağlar.
- ➡️ 1. Adım (A Bitkisi): A bitkisi (sarı) yeşil tohumlu (yy) bitki ile çaprazlanmış ve tüm döller sarı olmuş.
Bu durum, A bitkisinin homozigot baskın (YY) olduğunu gösterir.
Çaprazlama: YY x yy → Tüm döller Yy (sarı) olur.
- ➡️ 2. Adım (B Bitkisi): B bitkisi (sarı) yeşil tohumlu (yy) bitki ile çaprazlanmış ve döller 1:1 oranında (yarı sarı, yarı yeşil) olmuş.
Bu durum, B bitkisinin heterozigot (Yy) olduğunu gösterir.
Çaprazlama: Yy x yy → Döller Yy, Yy, yy, yy yani 2 sarı : 2 yeşil (1:1) olur.
✅ Sonuç: A bitkisinin genotipi YY, B bitkisinin genotipi ise Yy'dir.
