Soru:
Bir öğrenci, seyreltik hidroklorik asit (HCl) çözeltisi içine magnezyum (Mg) şeridi attığında, kabın ısındığını ve hidrojen gazı (\( H_{2} \)) kabarcıkları çıktığını gözlemliyor.
- Bu gözlemlere dayanarak tepkimenin \( \Delta H \) değerinin işareti nedir?
- Tepkime denklemini yazınız ve enerji terimini denklemde uygun yere ekleyiniz.
Çözüm:
💡 Gözlemlerimizi enerji değişimi açısından yorumlayalım.
- ➡️ Birinci Adım: Kabın ısınması, tepkimenin çevreye ısı verdiğini yani ekzotermik olduğunu gösterir.
- ➡️ İkinci Adım: Ekzotermik tepkimelerde sistemin enerjisi azalır, bu nedenle entalpi değişimi (\( \Delta H \)) negatif bir değerdir. (\( \Delta H < 0 \))
- ➡️ Üçüncü Adım: Tepkimenin genel denklemi: \( Mg(k) + 2HCl(aq) \rightarrow MgCl_{2}(aq) + H_{2}(g) \) şeklindedir.
- ➡️ Dördüncü Adım: Ekzotermik bir tepkimede açığa çıkan enerji, denklemin sağ tarafında (ürünlerle birlikte) "+ Isı" veya "\( + Enerji \)" olarak ya da \( \Delta H \) sembolü ile birlikte yazılır. Denklem şu şekillerde ifade edilebilir:
\( Mg(k) + 2HCl(aq) \rightarrow MgCl_{2}(aq) + H_{2}(g) + Isı \)
veya
\( Mg(k) + 2HCl(aq) \rightarrow MgCl_{2}(aq) + H_{2}(g) \) \( (\Delta H < 0) \)
✅ Sonuç: Tepkime ekzotermiktir, \( \Delta H < 0 \)'dır. Enerji, denklemde ürünlerin yanında yer alır.