Soru:
Ham petrol, kaynama noktaları birbirine yakın birçok hidrokarbonun karışımıdır. Bu karışımı bileşenlerine ayırmak için kullanılan endüstriyel yöntemde, karışım ısıtılır ve buhar, üst kısmında sıcaklığın giderek azaldığı fraksiyon kolonundan yükselir. Farklı sıcaklık aralıklarında farklı bileşenler yoğuşur ve ayrı ayrı toplanır.
- Bu ayırma işleminin adı nedir?
- Bu yöntem, basit damıtmadan neden daha etkilidir?
Çözüm:
💡 Karışımı oluşturan bileşenlerin kaynama noktaları birbirine çok yakın olduğunda basit damıtma yeterli saflıkta ayırma yapamaz.
- ➡️ Yöntem: Tanımda verilen, yükselen buharın bir kolon içinde kademeli olarak soğutulup farklı bileşenlerin (fraksiyonların) ayrı ayrı toplandığı işlem ayrımsal damıtma olarak adlandırılır.
- ➡️ Etkinlik Sebebi: Ayrımsal damıtmada kullanılan fraksiyon kolonu, buhar ve sıvı fazlar arasında tekrar tekrar temas sağlar. Bu, daha verimli bir ısı ve kütle aktarımına olanak tanıyarak kaynama noktaları yakın olan bileşenlerin daha saf bir şekilde ayrılmasını sağlar. Basit damıtma ise genellikle kaynama noktaları arasında belirgin fark (\( \approx \) 25 °C'den fazla) olan karışımlar için uygundur.
✅ Kullanılan yöntem ayrımsal damıtma'dır ve kaynama noktaları yakın bileşenleri daha iyi ayırdığı için basit damıtmadan daha etkilidir.
