Soru:
Bir insanın eli sıcak bir sobaya temas ettiğinde, elini çok hızlı bir şekilde geri çekmesini sağlayan refleks yayı aşağıdaki şemada gösterilmiştir. Buna göre, şemada numaralandırılmış yapılardan hangisi ara nöron'dur? Bu refleks türü merkezi sinir sisteminin hangi kısmında gerçekleşir?
Refleks Yayı Bileşenleri:
1. Duyu Reseptörü
2. Duyu Nöronu (Getirici)
3. Ara Nöron
4. Motor Nöron (Götürücü)
5. Efektör (Kas)
Çözüm:
💡 Soru, bir refleks yayının anatomisini ve işleyiş yerini sorguluyor.
- ➡️ 1. Adım: Refleks yayı, bir uyaran karşısında istemsiz ve hızlı bir tepki oluşturan nöral yoldur. Sırayla şu yapılardan geçer: Reseptör → Duyu Nöronu → Ara Nöron → Motor Nöron → Efektör.
- ➡️ 2. Adım: Duyu nöronu ile motor nöron arasında bağlantı kuran ve impulsun (uyartının) yönlendirilmesini sağlayan nöron tipi ara nöron'dur. Şemada bu, 3 numara ile gösterilmiştir.
- ➡️ 3. Adım: Elini sobadan çekme gibi basit bir refleks, beynin müdahalesi olmadan, sadece omurilik seviyesinde gerçekleştirilebilir. Bu, tepki süresini kısaltır ve organizmayı korur.
- ➡️ 4. Adım: Bu tür reflekslere omurilik refleksi denir. İşlem, merkezi sinir sisteminin omurilik kısmında tamamlanır. Bilgi daha sonra beyne iletilir ve acı hissi o zaman algılanır.
✅ Sonuç: Ara nöron 3 numaralı yapıdır ve bu refleks omurilikte gerçekleşir.
