Soru:
Bir koku reseptör nöronunda, bir odorant molekülün reseptöre bağlanması sonucu hücre içinde hangi temel olaylar zinciri meydana gelir? Oluşan elektriksel sinyale ne ad verilir?
Çözüm:
💡 Reseptör aktivasyonu bir dizi biyokimyasal reaksiyonu tetikler, bu da bir elektriksel sinyalin oluşmasına yol açar.
- ➡️ Adım 1 (Bağlanma ve Aktivasyon): Odorant molekülü, hücre zarındaki özel bir G-proteinine bağlı reseptöre (GPCR) bağlanır. Bu bağlanma, ilişkili G-proteinini (Golf) aktive eder.
- ➡️ Adım 2 (İkinci Haberci Üretimi): Aktif G-proteini, adenilat siklaz enzimini uyarır. Bu enzim, ATP'yi hücre içinde bir ikinci haberci olan siklik AMP'ye (cAMP) dönüştürür.
- ➡️ Adım 3 (İyon Kanalının Açılması): cAMP artışı, hücre zarındaki sodyum (Na⁺) iyon kanallarını açar. Pozitif yüklü Na⁺ iyonları hücre içine akar.
- ➡️ Adım 4 (Sinyal Oluşumu): Hücre içine giren pozitif yükler, hücre zarının potansiyelinde bir değişikliğe neden olur. Bu değişiklik, reseptör potansiyeli olarak adlandırılır. Yeterli miktarda reseptör potansiyeli bir araya gelirse, aksiyon potansiyelini başlatır.
✅ Oluşan bu ilk elektriksel sinyale reseptör potansiyeli denir. Bu, aksiyon potansiyeline dönüşerek bilgiyi beyne iletir.
