Soru:
Oksihemoglobin (\(HbO_2\)) ve karboksihemoglobin (\(HbCO\)) arasındaki temel fark nedir? Hangisi kanda oksijen taşınması için fonksiyoneldir ve neden \(HbCO\) tehlikelidir?
Çözüm:
💡 Bu soru, hemoglobinin farklı moleküllerle oluşturduğu bileşiklerin işlevsel farkını ve birinin neden zehirli olduğunu anlamamızı istiyor.
- ➡️ Birinci adım: Bileşikleri tanımlayalım.
- Oksihemoglobin (\(HbO_2\)): Hemoglobinin oksijen (\(O_2\)) ile oluşturduğu kararsız bileşiktir. Görevi, oksijeni akciğerlerden dokulara taşımaktır.
- Karboksihemoglobin (\(HbCO\)): Hemoglobinin karbonmonoksit (\(CO\)) gazı ile oluşturduğu çok kararlı bileşiktir.
- ➡️ İkinci adım: Fonksiyonel farkı ve tehlikesini açıklayalım.
- Fonksiyonel olan: Oksihemoglobin'dir çünkü oksijen, dokularda kolayca hemoglobinden ayrılır.
- \(HbCO\)'nin tehlikesi: Karbonmonoksit, hemoglobine oksijenden yaklaşık 200-250 kat daha sıkı bağlanır. Bu bileşik oksijen bırakmaz. Kandaki hemoglobin \(CO\) ile kaplanınca, oksijen taşınamaz ve dokular oksijensiz kalarak boğulma meydana gelir.
✅ Sonuç: Fonksiyonel bileşik \(HbO_2\)'dir. \(HbCO\) ise hemoglobinin oksijen taşıma yeteneğini kalıcı olarak bloke ettiği için ölümcül olabilir.
