Soru:
Kapalı formülü C5H8 olan bir hidrokarbon, bromlu suyu (Br2) berraklaştırmaktadır. Bu bileşik hangi hidrokarbon sınıfına aittir? Bu formüle sahip olabilecek alken ve alkin izomerlerinden birer tane yazınız.
Çözüm:
💡 Bromlu suyu berraklaştırmak, bileşikte doymamışlık (çift veya üçlü bağ) olduğunu gösterir.
- ➡️ 1. Adım: Doymamışlık Durumunu Kontrol Etme
Alkan genel formülü CnH2n+2'dir. n=5 için doymuş haldeki H sayısı: 2(5)+2 = 12. Mevcut H sayısı 8. Eksik hidrojen sayısı: 12 - 8 = 4. Her bir doymamışlık (çift bağ veya halka) 2 H eksiltir. 4/2 = 2 adet doymamışlık birimi vardır. Bu, iki tane çift bağ, bir tane üçlü bağ veya bir çift bağ + bir halka yapısına işaret eder.
- ➡️ 2. Adım: Olası Bileşik Sınıflarını ve İzomerleri Yazma
Genel formül CnH2n-2, hem alkinleri hem de dienleri (iki çift bağlı alkenleri) tanımlar. n=5 için C5H8 formülü bu sınıflara uyar.
- Alken Örneği (Dien): 1,3-Pentadien (CH2=CH-CH=CH-CH3)
- Alkin Örneği: 1-Pentin (CH≡C-CH2-CH2-CH3)
✅ Sonuç: Bileşik, alkin veya dien (alken türevi) olabilir. Örnek izomerler: 1,3-pentadien (alken) ve 1-pentin (alkin).
