Soru:
Gliserol (gliserin) bir polialkoldür. C3H8O3 formüllü bu bileşikle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız:
- a) Molekülde kaç tane hidroksil (OH) grubu bulunur?
- b) Bu molekül su ile hidrojen bağı yapabilir mi? Neden?
Çözüm:
💡 Gliserol, yağların yapıtaşı olan ve üç karbon atomu içeren bir trialkoldür (3 hidroksil grubu içeren polialkol).
- ➡️ a) Hidroksil Grubu Sayısı:
Formül C3H8O3'tür. 3 karbon ve 3 oksijen atomu vardır. Bir monoalkol (CnH2n+2O) olsaydı, C3H8O formülüne sahip olurdu. Fakat formülde 2 ekstra hidrojen ve 2 ekstra oksijen atomu vardır. Bu durum, her biri bir oksijen ve bir hidrojen getiren 2 ekstra OH grubunun varlığına işaret eder. Bu nedenle toplam 3 hidroksil (OH) grubu bulunur. Yapısal formülü CH2(OH)-CH(OH)-CH2(OH)'dir.
- ➡️ b) Hidrojen Bağı Yapabilir mi?
Evet, kesinlikle yapabilir. Hidrojen bağı, bir moleküldeki H atomu (O, N veya F gibi elektronegatif bir atoma kovalent bağlıysa) ile başka bir moleküldeki O, N veya F atomu arasında oluşur. Gliserol molekülünde, her biri hem bağ yapan (donör) hem de bağ kabul eden (akseptör) olarak görev yapabilen 3 tane O-H grubu vardır. Bu nedenle gliserol molekülleri hem kendi aralarında hem de su molekülleriyle (H2O) güçlü hidrojen bağları oluşturabilir.
✅ Sonuç: a) 3 hidroksil grubu. b) Evet, O-H grupları sayesinde su ile güçlü hidrojen bağı yapabilir.
