Çözümlü Örnek 1
Soru:
Coğrafi Keşifler sonucunda yeni ticaret yollarının bulunması, geleneksel kara ticaret yollarının önemini kaybetmesine neden olmuştur. Bu durumun Osmanlı Devleti'ne en önemli ekonomik etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Tarım üretiminin artması
- B) Gümrük gelirlerinin azalması
- C) Yeni sanayi kollarının kurulması
- D) Toprak kayıplarının hızlanması
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Coğrafi Keşifler'in Osmanlı ekonomisi üzerindeki doğrudan etkisini düşünmeliyiz.
- ➡️ İlk adım, İpek ve Baharat Yolu gibi ana ticaret güzergâhlarının Osmanlı topraklarından geçtiğini hatırlamaktır. Osmanlı, bu yollar üzerinden gümrük vergisi (transit geçiş vergisi) alıyordu.
- ➡️ İkinci adım, Ümit Burnu'nun keşfiyle Avrupalı tüccarların mallarına doğrudan deniz yoluyla ulaşabilmesidir. Bu, kara yollarının ve dolayısıyla Osmanlı üzerinden yapılan ticaretin azalması anlamına gelir.
- ➡️ Üçüncü adım, ticaretin azalmasının Osmanlı'nın en önemli gelir kaynaklarından biri olan gümrük gelirlerini doğrudan ve olumsuz etkileyeceğini tespit etmektir.
✅ Doğru cevap, bu gelir kaybını ifade eden B) Gümrük gelirlerinin azalması seçeneğidir.
