Soru:
Hz. Muhammed'in (s.a.v.) İslam'ı yaymaya başladığı ilk dönemde karşılaştığı en büyük zorluklardan biri, Mekkeli müşriklerin tepkisiydi. Bu tepkinin temel nedenleri nelerdir? Aşağıdakilerden hangisi bu nedenler arasında en az etkili olmuştur?
- A) İslam'ın putperestliği reddederek Mekke'nin ekonomik yapısını (ticaret ve put turizmi) tehdit etmesi
- B) İslam'ın getirdiği sosyal adalet anlayışının (kölelik, faiz vb.) mevcut sınıf farklılıklarını sorgulatması
- C) İslam'ın, Arap kabileleri arasında siyasi birliği sağlayabilecek bir güç olarak görülmesi
- D) Müslümanların, Bizans İmparatorluğu ile gizli bir ittifak yaptığına dair söylentiler
Çözüm:
💡 Bu soru, İslamiyet'in Mekke dönemindeki yayılışını engelleyen faktörleri analiz etmemizi istiyor. Doğru cevabı bulmak için seçenekleri tarihsel gerçeklik açısından tek tek değerlendirmeliyiz.
- ➡️ A Seçeneği: Mekke'nin ekonomisi büyük ölçüde Kâbe ve putlar etrafında dönen ticarete dayanıyordu. İslam'ın putperestliği reddetmesi bu ekonomik düzeni doğrudan tehdit ediyordu. Bu nedenle etkili bir nedendir.
- ➡️ B Seçeneği: İslam, kölelere iyi davranılmasını, faizin yasaklanmasını ve tüm müminlerin eşit olduğunu vurguluyordu. Bu durum, Mekke'nin sosyal ve ekonomik elitlerini rahatsız etti. Bu da etkili bir nedendir.
- ➡️ C Seçeneği: Mekkeli liderler, İslam'ın tek tanrı inancı ve ümmet anlayışının, kabilecilik anlayışını zayıflatıp siyasi güçlerini tehdit edeceğini fark etmişlerdi. Bu nedenle etkili bir nedendir.
- ➡️ D Seçeneği: Mekke döneminde Müslümanların Bizans gibi büyük bir güçle gizli bir ittifak yaptığına dair tarihi bir kanıt yoktur. Bu tür söylentiler, hicretten sonraki siyasi ilişkilerde daha belirgin hale gelmiştir. Bu nedenle en az etkili olan nedendir.
✅ Sonuç olarak, diğer seçenekler tarihsel olarak doğru ve etkili nedenlerken, D seçeneği için böyle bir kanıt bulunmamaktadır. Doğru cevap D'dir.
