Soru:
Bir insan hücresi mayoz bölünme geçiriyor. Bölünme sonucunda oluşan hücrelerin kromozom sayısı ve genetik çeşitlilik açısından özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu adım adım mayozun temel özelliklerini hatırlayarak çözelim.
- ➡️ 1. Adım: Başlangıç Durumu - İnsan vücut hücreleri diploid (2n) yapıdadır ve 46 kromozom taşır. Mayoz, bu tür hücrelerde gerçekleşir.
- ➡️ 2. Adım: Kromozom Sayısındaki Değişim - Mayoz bölünmenin temel amaçlarından biri, kromozom sayısını yarıya indirmektir. Bir hücreden dört hücre oluşur ve bu hücreler haploid (n) yapıdadır. Yani insanda 46 → 23 kromozom geçişi olur.
- ➡️ 3. Adım: Genetik Çeşitlilik - Mayozda genetik çeşitlilik üç temel olayla sağlanır:
- Crossing-over (Krossing-over): Mayoz I'in profaz I evresinde homolog kromozomlar arasında parça değişimi olur.
- Bağımsız Dağılım: Mayoz I'in metafaz I evresinde homolog kromozom çiftlerinin hücre kutuplarına dağılımı rastgeledir.
- Rastgele Döllenme: Oluşan haploid gametlerin birleşmesi de çeşitliliği artırır.
✅ Sonuç: Mayoz sonucu oluşan dört hücre (örneğin sperm veya yumurta hücreleri), birbirinden ve ana hücriden farklı genetik bilgiye sahip, haploid (23 kromozomlu) yapıdadır. Bu durum, tür içi çeşitliliğin temelini oluşturur.