Soru:
Aşağıdaki cümlede, ek fiilin birleşik zaman oluşturma görevini üstlendiği fiili ve birleşik zamanın türünü bulunuz.
"Bu soruları dün çözmüş olmalıydım."
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için fiilin yapısını ve ek fiilin işlevini adım adım inceleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Fiili Bulma
Cümledeki fiil, "çözmüş olmalıydım" birleşik yapısıdır. Bu yapının ana unsuru "çözmek" fiilidir.
- ➡️ 2. Adım: Fiilin Zamanını Belirleme
Fiilin "-müş" eki aldığını görüyoruz. Bu ek, fiile duyulan geçmiş zaman (miş'li geçmiş zaman) anlamı katar. Yani fiil, basit zamanlıdır: çözmüş.
- ➡️ 3. Adım: Ek Fiilin Görevini Tespit Etme
"Çözmüş" fiiline eklenen "-ydı" eki, ek fiilin (i-) geçmiş zaman çekimidir. Bu ek, basit zamanlı olan "çözmüş" fiilini, hikâye birleşik zamanına dönüştürmüştür: çözmüş + i-di-m > çözmüştüm / çözmüş idim.
- ➡️ 4. Adım: Birleşik Zamanın Türünü Belirleme
Ek fiilin geçmiş zaman eki (-di) geldiği için oluşan birleşik zaman, Hikâye Birleşik Zamanı'dır.
✅ Sonuç: Fiil "çözmüş"tur. Ek fiil (-ydı) bu basit zamanlı fiili, "hikâye birleşik zamanlı" yapmıştır.