Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ile" kelimesi edat tümleci oluşturmuştur?
- A) Çekiç ile çiviyi duvara çaktı.
- B) Kardeşim ile okula gittik.
- C) Sevgi ile bakan gözlerle süzüyordu.
- D) Hızlı ile koşan at yarışı kazandı.
Çözüm:
💡 Bir kelimenin edat tümleci olup olmadığını anlamak için, o kelimenin kendisinden sonra gelen sözcükle birlikte bir anlam ilişkisi kurup kurmadığına bakarız. "ile" kelimesi bazen bağlaç, bazen de edat görevinde olabilir.
- ➡️ A seçeneği: "Çekiç ile çiviyi" ifadesinde "ile", "çekiç" aracılığıyla bir iş yapıldığını belirtiyor. Bu, bir edat (ilgeç) görevidir ve "çekiç ile" birlikte edat tümleci oluşturur.
- ➡️ B seçeneği: "Kardeşim ile okula" ifadesinde "ile", "kardeşim" ve "ben"i bağlayan bir bağlaçtır. Eş görevli özneleri birleştirir.
- ➡️ C seçeneği: "Sevgi ile bakan" ifadesinde "ile", "nasıl baktığını" (sevgi göstererek) belirten bir edattır ve "sevgi ile" edat tümlecidir.
- ➡️ D seçeneği: "Hızlı ile koşan" ifadesi dilbilgisi kurallarına uygun değildir ve bu kullanım yaygın değildir. "Hızlı" zaten bir zarftır.
✅ Soru, "hangisinde" diye sorduğu için tek bir cevap beklenir. En net ve kurallı edat tümleci örneği A seçeneğidir. C seçeneği de edat tümleci oluşturur ancak soru tek cevaplı olduğu için A seçeneği doğrudur.