Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem geçişli bir fiildir?
- A) Çocuklar bahçede neşeyle koşuyor.
- B) Misafirler dün akşam geldi.
- C) Annem güzel bir yemek pişirdi.
- D) Kuşlar dallarda ötüşüyor.
Çözüm:
💡 Geçişli fiil, nesne alabilen fiildir. Bunu test etmek için yükleme "neyi, kimi" sorularını sorarız.
- ➡️ A seçeneği: "Koşuyor" fiiline "neyi koşuyor?" veya "kimi koşuyor?" diye sorduğumuzda anlamlı bir cevap alamayız. Fiil geçişsiz.
- ➡️ B seçeneği: "Geldi" fiiline "neyi geldi?" veya "kimi geldi?" diye sorduğumuzda anlamlı bir cevap alamayız. Fiil geçişsiz.
- ➡️ C seçeneği: "Pişirdi" fiiline "neyi pişirdi?" diye sorduğumuzda "yemek" cevabını alırız. ("Güzel bir yemek" nesnedir). Fiil nesne aldığı için geçişli.
- ➡️ D seçeneği: "Ötüşüyor" fiiline "neyi ötüşüyor?" diye sorduğumuzda anlamlı bir cevap alamayız. Fiil geçişsiz.
✅ Sonuç: Cevap C seçeneğidir.