Soru:
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ünsüz türemesi olmuştur?
- A) Zannetmek
- B) Hisetmek
- C) Reddetmek
- D) Affetmek
Çözüm:
💡 Ünsüz türemesi, birleşik fiil oluşturulurken veya bazı sözcüklerde iki ünsüz yan yana gelmekten kaçınmak için araya bir ünsüzün (genellikle "s, ş, n, y, z") girdiği ses olayıdır.
- ➡️ A) "Zan" + "etmek" = "Zannetmek" → Burada "n" ünsüzünde bir ünsüz ikizleşmesi/benzeşmesi vardır. Ünsüz türemesi değildir.
- ➡️ B) "His" + "etmek" = "Hissetmek" olmalıydı. Seçenekte "Hissetmek" yerine "Hisetmek" yazılmış. Burada "s" ünsüzünün türediği doğru kelime "hissetmek"tir. Soru kökünde bu yanlış yazılmış hali verildiği için bu seçenek ünsüz türemesine örnek değildir.
- ➡️ C) "Red" + "etmek" = "Reddetmek" → Burada "d" ünsüzünde bir ünsüz ikizleşmesi/benzeşmesi vardır. Ünsüz türemesi değildir.
- ➡️ D) "Af" + "etmek" = "Affetmek" → Burada "f" ünsüzünde bir ünsüz ikizleşmesi/benzeşmesi vardır. Ünsüz türemesi değildir.
✅ Sonuç: Verilen seçeneklerin hiçbirinde doğru yazılmış bir ünsüz türemesi örneği yoktur. Ancak, "His+etmek" birleşimi doğru yazıldığında (Hissetmek) ünsüz türemesine en yakın örnektir. Cevap, sorunun mantığı gereği B seçeneğinin işaret ettiği durumdur.
