Soru:
Aşağıdaki bileşiklerden hangisi bir tersiyer alkoldür? Nedenini açıklayınız.
- a) CH₃-CH₂-OH
- b) (CH₃)₂CH-OH
- c) (CH₃)₃C-OH
- d) CH₃-CH₂-CH₂-OH
Çözüm:
💡 Bir alkolün sınıfını belirlemek için, OH grubunun bağlı olduğu karbon atomuna (karbinol karbonu) bakılır. Bu karbona kaç tane alkil grubunun bağlı olduğu belirlenir.
- ➡️ a) CH₃-CH₂-OH: OH grubu, iki hidrojen ve bir metil grubuna (CH₃-) bağlı bir karbondadır. Bu karbona sadece 1 alkil grubu bağlı olduğu için primer (birincil) alkol.
- ➡️ b) (CH₃)₂CH-OH: OH grubu, bir hidrojen ve iki metil grubuna bağlı bir karbondadır. Bu karbona 2 alkil grubu bağlı olduğu için sekonder (ikincil) alkol.
- ➡️ c) (CH₃)₃C-OH: OH grubu, hiç hidrojen içermeyen ve üç metil grubuna bağlı bir karbondadır. Bu karbona 3 alkil grubu bağlı olduğu için tersiyer (üçüncül) alkol.
- ➡️ d) CH₃-CH₂-CH₂-OH: OH grubu, bir uçtaki karbondadır. İki hidrojen ve bir etil grubuna (CH₃-CH₂-) bağlıdır. Bu karbona sadece 1 alkil grubu bağlı olduğu için primer (birincil) alkol.
✅ Doğru cevap c) (CH₃)₃C-OH'dur çünkü hidroksil grubunun (-OH) bağlı olduğu karbon atomu üç alkil grubu ile çevrilidir.
