📚 10. Sınıf Edebiyat 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 7. Senaryo
Merhaba gençler! Edebiyat yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları tekrar etmenize yardımcı olacak. Sakin olun, konuları adım adım inceleyeceğiz.
🎭 Tiyatro Bilgisi
Tiyatro, hayatı sahnede canlandırma sanatıdır. Hem eğlendirir hem de düşündürür. Şimdi tiyatro ile ilgili bazı önemli kavramlara göz atalım:
- 🎭 Sahne: Oyunun oynandığı yerdir. Dekorlar ve kostümlerle oyunun atmosferi yaratılır.
- ✍️ Oyun Yazarı (Dramaturg): Tiyatro metnini yazan kişidir.
- 🎬 Yönetmen: Oyuncuları yönetir, sahne düzenini belirler ve oyunun genel yorumunu oluşturur.
- 🤹 Oyuncu: Tiyatro karakterini canlandıran kişidir.
- 🗣️ Diyalog: Oyuncuların karşılıklı konuşmalarıdır.
- 📜 Monolog: Oyuncunun kendi kendine konuşmasıdır.
📜 Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
Cumhuriyet dönemi, Türk edebiyatında büyük değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Milli değerler, toplumsal sorunlar ve bireysel duygular sıklıkla işlenmiştir.
- 🇹🇷 Beş Hececiler: Milli Edebiyat akımının etkisiyle hece ölçüsünü kullanan şairlerdir. (Faruk Nafiz Çamlıbel, Halit Fahri Ozansoy vb.)
- 🖋️ Öz Şiir (Saf Şiir): Anlamdan çok, ses ve ahenge önem veren şairlerdir. (Ahmet Haşim, Yahya Kemal Beyatlı vb.)
- 🧑🤝🧑 Toplumcu Gerçekçiler: Toplumsal sorunları ve halkın yaşamını gerçekçi bir şekilde anlatan yazarlardır. (Sabahattin Ali, Orhan Kemal vb.)
🗣️ Söz Sanatları
Söz sanatları, anlatımı zenginleştirmek ve daha etkili hale getirmek için kullanılır. İşte bazı önemli söz sanatları:
- ✨ Teşbih (Benzetme): İki farklı şeyi ortak bir özellik üzerinden benzetmektir. Örnek: "Aslan gibi güçlü."
- 🎭 İstiare (Eğretileme): Benzetmenin temel unsurlarından sadece birinin kullanılmasıdır. Örnek: "Güneş batarken kanıyordu." (Güneşin kırmızılığı kana benzetiliyor.)
- 🗣️ Tezat (Zıtlık): Birbirine zıt kavramların bir arada kullanılmasıdır. Örnek: "Ağlarım gülerim, derdimden beter."
- ❓ Tecahülüarif (Bilmezden Gelme): Bilinen bir şeyi bilmezden gelerek soru sormaktır. Örnek: "Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?"
✍️ Roman İncelemesi
Bir romanı incelerken dikkat etmemiz gereken bazı unsurlar vardır:
- 📖 Konu: Romanın ne hakkında olduğudur.
- 🧑🤝🧑 Kişiler: Romanda yer alan karakterlerdir.
- 🌍 Mekân: Olayların geçtiği yerdir.
- ⏳ Zaman: Olayların ne zaman geçtiğidir.
- 👁️ Anlatıcı: Romanı anlatan kişidir. (Birinci kişi veya üçüncü kişi olabilir.)
Bu konuları tekrar ederek ve örnek sorular çözerek yazılıya en iyi şekilde hazırlanabilirsiniz. Başarılar dilerim!
