📚 10. Sınıf Kimya 1. Dönem 1. Yazılı Çalışma Notları
Merhaba arkadaşlar! 📝 Yazılı sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olacak, önemli konuları ve hatırlatmaları içeren bir ders notu hazırladık. Başarılar dileriz! 🍀
🔬 1. Ünite: Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar
Bu ünitede kimyanın temelini oluşturan kanunları ve kimyasal tepkimelerdeki hesaplamaları öğrendik.
📜 Kimyanın Temel Kanunları:
- ✅ Kütlenin Korunumu Kanunu (Lavoisier): Bir kimyasal tepkimede, tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı, ürünlerin kütleleri toplamına eşittir. "Madde yoktan var edilemez, vardan yok edilemez."
- ✅ Sabit Oranlar Kanunu (Proust): Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır. Örneğin su (H₂O) her zaman 1/8 oranında hidrojen ve oksijen içerir.
- ✅ Katlı Oranlar Kanunu (Dalton): İki element birden fazla bileşik oluşturuyorsa, elementlerden birinin sabit kütlesiyle birleşen diğer elementin kütleleri arasında basit bir oran vardır.
🧮 Kimyasal Hesaplamalar:
- 📍 Mol Kavramı: Madde miktarını ifade eden birimdir. 1 mol = 6,02 x 10²³ tane tanecik (Avogadro sayısı).
- 📍 Mol Hesaplama: Bir maddenin mol sayısı (n), kütle (m) ve molar kütle (M_A) ile şu formülle bulunur: \( n = \frac{m}{M_A} \)
- 📍 Kimyasal Tepkime Denklemleri ve Denkleştirme: Tepkimeye giren ve çıkan atom sayıları eşit olmalıdır. Denkleştirme yaparken formüllerdeki atom sayıları değiştirilmez, sadece kat sayılar değiştirilir.
⚗️ 2. Ünite: Karışımlar
Karışımlar, iki ya da daha fazla saf maddenin kimyasal özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesiyle oluşur.
🍶 Karışımların Sınıflandırılması:
- 🔹 Homojen Karışımlar (Çözeltiler): Tek bir faz gibi görünürler. Tüm noktaları aynı özelliktedir. Örnek: Şekerli su, tuzlu su, hava, alkollü su.
- 🔹 Heterojen Karışımlar: Birden fazla faz içerir, gözle görülebilir farklılıklar vardır.
- Süspansiyon: Katı + Sıvı (Katı çöker). Örnek: Tebeşir tozu + Su
- Emülsiyon: Sıvı + Sıvı (Birbiri içinde çözünmez). Örnek: Zeytinyağı + Su
- Aerosol: Katı veya Sıvı + Gaz. Örnek: Sis, deodorant spreyi
🔎 Karışımların Ayrılması Yöntemleri:
- ➡️ Ayıklama: Farklı taneli katılar (nohut-fasulye).
- ➡️ Süzme: Katı-Sıvı heterojen karışımlar (makarna suyu).
- ➡️ Mıknatısla Ayırma: Manyetik özellik farkı (demir tozu-kükürt).
- ➡️ Damıtma (Distilasyon): Kaynama noktası farkı (su-alkol).
- ➡️ Kristallendirme: Çözünürlük farkı (tuzlu sudan tuz eldesi).
💡 Yazılıda Dikkat Edilmesi Gerekenler & Pratik Bilgiler
- 🎯 Tanımları net bir şekilde bilin (Kanunlar, mol, homojen karışım vb.).
- 🎯 Formülleri ve birimleri doğru yazın. Mol hesaplamalarında molar kütleyi doğru alın.
- 🎯 Kimyasal denklem denkleştirme sorularında işlem adımlarını gösterin.
- 🎯 Karışım ayırma yöntemlerini, hangi tür karışım için kullanıldığını ve sebebini (çözünürlük, kaynama noktası, yoğunluk farkı gibi) birlikte öğrenin.
- 🎯 Soruyu dikkatli okuyun, verilenleri ve isteneni iyice anlayın.
Bu notlar, ünitelerdeki temel kavramları ve sınavda çıkma ihtimali yüksek noktaları içermektedir. Ders kitabınızdan tekrar yapmayı ve çözümlü örnekleri incelemeyi unutmayın. Hepinize başarılar! ✨