Suyun kendine özgü bir özelliği olarak, çok küçük bir miktarının iyonlaştığını biliyor muydunuz? Saf su bile aslında tamamen nötr değildir; içinde az miktarda hidronyum (H₃O⁺) ve hidroksit (OH⁻) iyonları bulunur. İşte bu iyonlaşma olayını tanımlayan temel kavram Ksu değeridir.
Ksu, suyun iyonlaşma sabiti olarak bilinir ve şu şekilde ifade edilir:
Suyun iyonlaşma denklemi: \( H_2O_{(l)} \rightleftharpoons H^+_{(aq)} + OH^-_{(aq)} \)
Bu denge için denge sabiti: \( K = \frac{[H^+][OH^-]}{[H_2O]} \)
Suyun konsantrasyonu [H₂O] sabit kabul edilir ve Ksu değeri şu şekilde tanımlanır:
\( K_{su} = [H^+][OH^-] = 1.0 \times 10^{-14} \) (25°C'de)
Saf suda [H⁺] = [OH⁻] = \( 1.0 \times 10^{-7} \) M'dir. Bu nedenle saf suyun pH'ı 7'dir.
pH ve pOH arasındaki ilişki Ksu'dan türetilir:
\( pH + pOH = 14 \) (25°C'de)
Burada: \( pH = -\log[H^+] \) ve \( pOH = -\log[OH^-] \)
Bir çözeltide [H⁺] = \( 2.5 \times 10^{-3} \) M ise, [OH⁻] nedir?
\( K_{su} = [H^+][OH^-] = 1.0 \times 10^{-14} \)
\( [OH^-] = \frac{1.0 \times 10^{-14}}{2.5 \times 10^{-3}} = 4.0 \times 10^{-12} \) M
Bu çözeltinin pH'ı: \( pH = -\log(2.5 \times 10^{-3}) = 2.60 \)
Ksu değeri, sulu çözeltilerdeki asit-baz kimyasının temel taşıdır. Bu küçük görünen sayı (\( 1.0 \times 10^{-14} \)), kimya dünyasında devrim yaratmış ve birçok kimyasal sürecin anlaşılmasını sağlamıştır. Suyun bu özelliği olmasaydı, yaşam bildiğimiz şekliyle var olamazdı!