İntrazonal topraklar, iklim ve vejetasyon gibi genel faktörlerden ziyade, belirli bir lokal faktörün (ana materyal, drenaj, topoğrafya vb.) hakim olduğu topraklardır. Bu topraklar, zonallik özelliği göstermezler ve genellikle belirli bir bölgeye özgü karakteristik özelliklere sahiptirler.
Vertisoller, yüksek oranda genleşebilen killer içeren topraklardır. Bu killer, nem değişimlerine bağlı olarak şişer ve büzüşür, bu da toprakta karakteristik çatlakların ve "dönme" hareketinin oluşmasına neden olur.
Türkiye'de Çukurova, Bafra, Çarşamba ovaları gibi alüvyal ovalarda yaygındır. Dünyada ise Hindistan, Avustralya, Sudan ve Amerika'nın bazı bölgelerinde görülür.
Halomorfik topraklar, tuz birikimi sonucu oluşan topraklardır. Genellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde, düşük yağış ve yüksek buharlaşma koşullarında görülürler.
Türkiye'de İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır. Tuz Gölü çevresi, Konya Ovası ve Harran Ovası önemli örneklerdir.
Kalsimorfik topraklar, kireç bakımından zengin ana materyal üzerinde oluşan topraklardır. Kalsiyum karbonat (CaCO₃) içeriği bu toprakların temel belirleyicisidir.
Türkiye'de Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır. Kireçtaşı ana kayanın hakim olduğu alanlarda görülürler.
İntrazonal toprakların temel özelliklerini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:
Bu topraklar, oluşumlarında lokal faktörlerin hakim olması nedeniyle, bulundukları bölgenin genel iklim ve vejetasyon özelliklerinden bağımsız olarak gelişirler.
