Merhaba gençler! 10. sınıf kimya 2. dönem 1. yazılı sınavı yaklaşıyor. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yayınladığı 6. senaryoya uygun soruları ve çözümlerini inceleyeceğiz. Unutmayın, kimya öğrenmek eğlenceli bir yolculuktur. Hazırsanız başlayalım!
Asitler ve bazlar, kimyanın temel taşlarından biridir. Günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız bu maddelerin özelliklerini ve tepkimelerini anlamak çok önemlidir.
Asitler ve bazlar bir araya geldiğinde birbirlerinin etkilerini yok ederler. Bu olaya nötralleşme denir. Nötralleşme tepkimeleri sonucunda tuz ve su oluşur.
Örnek: HCl (hidroklorik asit) + NaOH (sodyum hidroksit) → NaCl (sodyum klorür - sofra tuzu) + H2O (su)
Titrasyon, derişimi bilinmeyen bir çözeltinin derişimini, derişimi bilinen bir çözelti yardımıyla bulma işlemidir. Bu işlemde genellikle bir indikatör kullanılır. İndikatörler, çözeltinin pH değerine bağlı olarak renk değiştiren maddelerdir.
Çözelti derişimi, bir çözeltideki çözünen madde miktarını ifade eder. Derişim, farklı birimlerle ifade edilebilir. En sık kullanılan derişim birimleri şunlardır:
Oda sıcaklığında pH değeri 3 olan bir çözelti hangi özelliği gösterir? Neden?
Çözüm: pH değeri 3 olan bir çözelti asidik özellik gösterir. Çünkü pH değeri 7'den küçüktür ve pH değerinin 7'den küçük olması, çözeltinin asidik olduğunu gösterir.
25°C'de 0,1 M HCl çözeltisi ile 0,1 M NaOH çözeltisi karıştırılıyor. Oluşan çözeltinin pH değeri ne olur? Neden?
Çözüm: HCl (hidroklorik asit) kuvvetli bir asit, NaOH (sodyum hidroksit) ise kuvvetli bir bazdır. Eşit derişimlerde karıştırıldıklarında birbirlerini nötralleştirirler. Bu durumda oluşan çözelti nötr olur ve pH değeri 7 olur.
Bir titrasyon deneyinde, 20 mL bilinmeyen derişimli bir asit çözeltisi, 0,1 M NaOH çözeltisi ile titre ediliyor. Dönüm noktasına 25 mL NaOH çözeltisi harcandığına göre, asit çözeltisinin derişimi kaç M'dir?
Çözüm: Nötralleşme tepkimesi tam olarak gerçekleştiğinde, asidin mol sayısı bazın mol sayısına eşit olur. Bu durumda:
M(asit) * V(asit) = M(baz) * V(baz)
M(asit) * 0,020 L = 0,1 M * 0,025 L
M(asit) = (0,1 M * 0,025 L) / 0,020 L
M(asit) = 0,125 M
Asit çözeltisinin derişimi 0,125 M'dir.
Umarım bu çalışma, sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!