Bir sözlük, kelimelerin anlamlarını öğrendiğimiz çok özel bir kitaptır. İçinde yüzlerce, binlerce kelime vardır. Eğer bir kelimenin ne anlama geldiğini bilmiyorsak, onun cevabını sözlükten bulabiliriz.
Sözlükteki tüm kelimeler, alfabe sırasına göre dizilmiştir. Yani A harfi ile başlayan kelimeler en başta, Z harfi ile başlayanlar ise en sonda yer alır.
Alfabe sırasını hatırlayalım:
Bir kelimenin sözlükte nerede olduğunu bulmak için şu adımları takip ederiz:
Aşağıdaki kelimeleri alfabe sırasına dizelim:
Doğru sıralama şöyle olacaktır:
Şimdi aşağıdaki kelimeleri sözlük sırasına göre sıralamayı sen dene. Cevabını bir kağıda yaz.
Unutma, sözlük kullanmak bir bulmaca çözmek gibidir. Ne kadar çok alıştırma yaparsan o kadar çabuk öğrenirsin!
Soru 1: Elif, sözlükte "kedi" kelimesini arıyor. Aşağıdaki kelimelerden hangisi "kedi"den önce gelir?
a) kuş
b) masa
c) kitap
Cevap: a) kuş
Çözüm: Kelimeler sözlükte alfabetik sıraya göre dizilir. Alfabemizde "k" harfinden önce "k" harfi gelir. "Kuş" kelimesi "kedi"den önce gelir.
Soru 2: Aşağıdaki kelime gruplarından hangisi sözlük sırasına doğru yerleştirilmiştir?
a) çiçek - defter - balık
b) araba - bardak - ceviz
c) zil - yumurta - vapur
Cevap: b) araba - bardak - ceviz
Çözüm: Doğru sözlük sırası için kelimelerin ilk harflerine bakılır. Alfabede a, b, c şeklinde bir sıra vardır. "Araba", "bardak", "ceviz" kelimeleri bu sıraya uymaktadır.
Soru 3: "Portakal" ve "pencere" kelimeleri sözlükte sıralanırsa hangisi önce yazılır?
a) portakal
b) pencere
c) ikisi aynı anda
Cevap: b) pencere
Çözüm: İki kelimenin de ilk harfi aynı olduğu için ikinci harflerine bakılır. Alfabede "e" harfi, "o" harfinden önce gelir. Bu nedenle "pencere" kelimesi "portakal"dan önce yazılır.
1. Sözlükte kelimelerin anlamlarını ________.
2. Alfabemizdeki harflerin belirli bir ________ vardır.
3. "Kitap" kelimesi "defter" kelimesinden sözlükte ________ gelir.
Aşağıdaki kelimeleri sözlük sırasına göre eşleştirin.
1. ( ) Sözlükte kelimeler rastgele sıralanmıştır.
2. ( ) "Zürafa" kelimesi "Arı" kelimesinden sözlükte sonra gelir.
3. ( ) Sözlükten bir kelimenin anlamını öğrenemeyiz.
1. "Kalem" ve "Kale" kelimelerinden hangisi sözlükte daha önce gelir? Neden?
2. Sana verilen "top", "tarak", "telefon" kelimelerini sözlük sırasına göre yaz.
1. Aşağıdaki kelime çiftlerinden hangisi sözlük sırasına göre doğru dizilmiştir?
A) Ev - Ekmek
B) Güneş - Gül
C) Portakal - Pencere
2. Hangi kelime grubu sözlük sırasına göre doğru sıralanmıştır?
A) Çanta - Ceket - Cam
B) Bardak - Bulut - Bebek
C) Masa - Mum - Merdiven
Cevaplar:
1: buluruz, 2: sırası, 3: önce
Eşleştirme: C
1: Yanlış, 2: Doğru, 3: Yanlış
1: Kale, 2: tarak - telefon - top
1: B, 2: C