Genetik, canlıların özelliklerinin nasıl aktarıldığını ve bu özelliklerin nasıl ortaya çıktığını inceleyen bilim dalıdır. Bu bağlamda, genotip ve fenotip kavramları oldukça önemlidir. Gelin, bu iki kavramı yakından inceleyelim.
Genotip, bir canlının sahip olduğu genetik yapının tamamıdır. Yani, bir canlının DNA'sında bulunan genlerin bütününe genotip denir.
Örnekler:
Fenotip, bir canlının gözlemlenebilir özelliklerinin tamamıdır. Yani, bir canlının dış görünüşü, davranışları ve fizyolojik özellikleri fenotip olarak adlandırılır. Fenotip, genotipin çevre koşullarıyla etkileşimi sonucu ortaya çıkar.
Genotip, fenotipin temelini oluşturur. Ancak, fenotip sadece genotip tarafından belirlenmez. Çevre koşulları da fenotip üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Örnek:
Bir bitkinin boy uzunluğu, genetik olarak belirlenmiş olsa da, toprak kalitesi, su miktarı ve güneş ışığı gibi çevresel faktörler de bitkinin boyunu etkileyebilir.
Soru: Bezelyelerde sarı tohum rengi (S) yeşil tohum rengine (s) baskındır. Heterozigot genotipe sahip (Ss) bir bezelye bitkisinin fenotipi nedir?
Çözüm:
Heterozigot genotip (Ss), bir baskın (S) ve bir çekinik (s) alel içerir. Sarı tohum rengi baskın olduğu için, bu bezelye bitkisinin fenotipi sarı tohumlu olacaktır.
