🧪 2026 TYT Kimya: Kovalent Bağ Çeşitleri Nelerdir? (Polar, Apolar)
Kovalent bağlar, atomların elektronlarını ortaklaşa kullanarak oluşturdukları güçlü bağlardır. Bu bağlar, moleküllerin temel yapı taşlarıdır ve kimyasal özelliklerini belirler. Kovalent bağlar, elektronların paylaşım şekline göre iki ana türe ayrılır: polar kovalent bağlar ve apolar kovalent bağlar.
💧 Polar Kovalent Bağ
- ➕ Polar Kovalent Bağ Nedir? Farklı elektronegatifliğe sahip atomlar arasında elektronların eşit olmayan şekilde paylaşılmasıyla oluşan bağdır.
- 🤝 Elektronegatiflik Farkı: Elektronegatiflik, bir atomun elektronları çekme yeteneğidir. Eğer iki atom arasındaki elektronegatiflik farkı belirginse, elektronlar daha elektronegatif olan atoma daha yakın durur.
- ⚡️ Kısmi Yükler: Elektronların bir atoma daha yakın olması, o atomda kısmi negatif yük (δ-), diğer atomda ise kısmi pozitif yük (δ+) oluşmasına neden olur.
- 💦 Örnek: Su (H₂O): Oksijen, hidrojenden daha elektronegatiftir. Bu nedenle oksijen kısmi negatif, hidrojenler ise kısmi pozitif yüklüdür.
🧲 Apolar Kovalent Bağ
- ➖ Apolar Kovalent Bağ Nedir? Aynı elektronegatifliğe sahip atomlar arasında veya elektronegatiflik farkı çok az olan atomlar arasında elektronların eşit şekilde paylaşılmasıyla oluşan bağdır.
- ⚖️ Eşit Paylaşım: Elektronlar her iki atom tarafından eşit şekilde çekildiği için herhangi bir kısmi yük oluşmaz.
- 💨 Örnek: Hidrojen Gazı (H₂): İki hidrojen atomu da aynı elektronegatifliğe sahip olduğundan elektronlar eşit şekilde paylaşılır.
- 💎 Örnek: Karbon ve Hidrojen (C-H): Karbon ve hidrojen arasındaki elektronegatiflik farkı çok az olduğu için bu bağ genellikle apolar olarak kabul edilir.
❓ Polar mı Apolar mı? Nasıl Anlarız?
- 📏 Elektronegatiflik Farkına Bak: Atomlar arasındaki elektronegatiflik farkı ne kadar büyükse, bağ o kadar polardır.
- 🧪 Molekülün Geometrisi: Molekülün şekli de polariteyi etkiler. Simetrik moleküllerde polar bağlar birbirini götürebilir ve molekül apolar olabilir.
- 💧 Çözünürlük: Polar maddeler polar çözücülerde (örneğin su), apolar maddeler ise apolar çözücülerde (örneğin benzin) daha iyi çözünür.
📝 Özet
- 🔗 Kovalent Bağ: Atomların elektronlarını paylaşarak oluşturduğu bağ.
- ➕ Polar Bağ: Farklı elektronegatiflik, kısmi yükler.
- ➖ Apolar Bağ: Aynı elektronegatiflik, eşit paylaşım.
