🧪 2026 TYT Kimya: Su Nedir?
Su, canlılar için hayati öneme sahip, renksiz, kokusuz ve tatsız bir maddedir. Kimyasal formülü
H₂O'dur. Yani, her bir su molekülü iki hidrojen (H) atomu ve bir oksijen (O) atomundan oluşur.
💧 Suyun Kimyasal Formülü (H₂O) Ne Anlama Gelir?
Su molekülü, bir oksijen atomunun iki hidrojen atomu ile kovalent bağ yapmasıyla oluşur.
- ⚛️ Oksijen (O): Periyodik tablonun 6A grubunda yer alır ve 6 değerlik elektronuna sahiptir.
- ⚛️ Hidrojen (H): Periyodik tablonun 1A grubunda yer alır ve 1 değerlik elektronuna sahiptir.
- 🤝 Kovalent Bağ: Oksijen atomu, her bir hidrojen atomu ile birer elektronunu ortaklaşa kullanarak kararlı hale gelir. Bu ortaklaşa kullanım, kovalent bağı oluşturur.
💧 Suyun Molekül Yapısı Nasıldır?
Su molekülü doğrusal bir yapıda değildir. Oksijen atomu üzerindeki bağ yapımına katılmayan elektron çiftleri nedeniyle kırık bir yapıya sahiptir. Bağ açısı yaklaşık 104.5 derecedir. Bu kırık yapı, suyun birçok özelliğini etkiler.
- 📐 Bağ Açısı: Oksijen atomu üzerindeki elektron çiftleri, hidrojen atomlarını iter. Bu itme kuvveti, bağ açısının 109.5 dereceden (düzgün tetrahedral açı) daha küçük olmasına neden olur.
- ➕➖ Polar Molekül: Oksijen atomu, hidrojenden daha elektronegatiftir. Bu nedenle oksijen kısmi negatif (δ-), hidrojenler ise kısmi pozitif (δ+) yükle yüklenir. Bu durum, su molekülünü polar yapar.
💧 Suyun Özellikleri
Suyun polar yapısı, onu birçok açıdan özel kılar.
- 🌡️ Yüksek Yüzey Gerilimi: Su molekülleri arasındaki hidrojen bağları, yüzeyde bir gerilim oluşturur. Bu sayede bazı böcekler su yüzeyinde yürüyebilir.
- 🧊 Yoğunluk Anormalliği: Su, 4°C'de en yoğun haldedir. Donduğunda hacmi artar ve yoğunluğu azalır. Bu sayede buz, suyun üzerinde yüzer ve su altındaki canlıların yaşaması sağlanır.
- 💪 İyi Bir Çözücü: Su, polar bir çözücüdür. İyonik bileşikler ve diğer polar maddeler suda kolayca çözünür.
- 🔥 Yüksek Isı Kapasitesi: Suyun sıcaklığını değiştirmek için yüksek miktarda enerji gerekir. Bu özellik, suyun iklimi düzenlemesine yardımcı olur.
