6. sınıf Fen Bilimleri iletken ve yalıtkan maddeler nelerdir?

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Hangi maddelerin elektriği ilettiğini, hangilerinin iletmediğini karıştırıyorum. Günlük hayatta kullandığımız eşyalardan örneklerle anlatırsanız daha iyi anlayacağım.

Answer 1

İletken ve Yalıtkan Maddeler

Günlük hayatta kullandığımız pek çok cihaz elektrik enerjisiyle çalışır. Elektriğin güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için bazı maddelerin elektriği iyi ilettiği, bazılarının ise iletmediği (yalıttığı) bilinir. İşte bu maddeleri iletken ve yalıtkan olarak iki gruba ayırırız.

İletken Maddeler

İletken maddeler, elektrik enerjisinin üzerinden rahatlıkla geçmesine izin veren maddelerdir. Genellikle metaller iyi birer iletkendir.

• Bakır: Elektrik tellerinde en çok kullanılan iletkendir.
• Altın ve Gümüş: Çok iyi iletkenlerdir ancak pahalı oldukları için özel durumlarda kullanılır.
• Alüminyum: Hafif olduğu için bazı elektrik hatlarında kullanılır.
• Demir ve Çelik: İletkendirler.
• İnsan vücudu: İletkendir! Bu yüzden elektrik çarpması tehlikesine karşı çok dikkatli olmalıyız.
• Tuzlu su ve asitli çözeltiler de elektriği iletir.

Yalıtkan Maddeler

Yalıtkan maddeler, elektrik enerjisinin üzerinden geçmesine izin vermeyen veya çok zor geçiren maddelerdir. Yalıtkanlar, bizi elektrik çarpmasından korumak için kullanılır.

• Plastik: Elektrik kablolarının dış kaplaması, prizler ve fişler plastikten yapılır.
• Cam: İyi bir yalıtkandır.
• Seramik/Porselen: Elektrik direklerindeki yalıtıcılar ve bazı prizler seramikten yapılır.
• Tahta: Kuru tahta yalıtkandır.
• Kauçuk: Elektrikçi eldivenleri ve bazı ayakkabı tabanları kauçuktan yapılır.
• Hava: Kuru hava iyi bir yalıtkandır.

Neden Önemlidir?

Elektrikli aletlerde, elektriği ileten metal kısımlar, onları çevreleyen yalıtkan maddelerle (plastik, kauçuk) kaplanır. Bu sayede alete dokunduğumuzda elektrik çarpması tehlikesi olmaz. Elektriği evimize kadar getiren kablolarda da iletken metal telin etrafında yalıtkan bir plastik katman vardır. Bu, hem enerji kaybını önler hem de güvenliğimizi sağlar.

Özetle: Elektriği ileten maddelere iletken, iletmeyen veya zor ileten maddelere ise yalıtkan denir. İletkenler devreyi tamamlamak, yalıtkanlar ise bizi korumak için kullanılır.