Yakıtlar ve Yakıt Türleri
Günlük hayatımızda ısınmak, aydınlanmak, yemek pişirmek veya ulaşım sağlamak için enerjiye ihtiyaç duyarız. Bu enerjiyi sağlayan maddelere yakıt denir.
Yakıt Nedir?
Yakıt, yanma reaksiyonu sonucu bize ısı ve ışık enerjisi veren maddelerdir. Örneğin, sobanın içinde yaktığımız kömür bir yakıttır ve bizi ısıtır.
Yakıt Türleri Nelerdir?
Yakıtları, oluşum şekillerine ve fiziksel hallerine göre üç ana grupta sınıflandırabiliriz:
- Katı Yakıtlar: Katı halde bulunan yakıtlardır.
- Odun, kömür (taş kömürü, linyit)
- Odun kömürü
- Sıvı Yakıtlar: Sıvı halde bulunan yakıtlardır. Çoğunlukla petrol rafinerilerinde işlenerek elde edilirler.
- Benzin, motorin (mazot)
- Fuel-oil, gaz yağı (kerozen)
- Gaz Yakıtlar: Gaz halde bulunan yakıtlardır.
- Doğal gaz (evlerimizdeki ısınma ve ocaklarda kullanılır)
- LPG (Likit Petrol Gazı - tüp gaz olarak bilinir)
- Biyogaz
Fosil Yakıtlar Nelerdir?
Fosil yakıtlar, milyonlarca yıl önce toprak altına gömülen bitki ve hayvan kalıntılarının, yüksek sıcaklık ve basınç altında dönüşmesiyle oluşur. Başlıca fosil yakıtlar şunlardır:
- Kömür: Katı bir fosil yakıttır. Genellikle termik santrallerde elektrik üretmek ve ısınmak için kullanılır.
- Petrol: Sıvı bir fosil yakıttır. Benzin, motorin gibi sıvı yakıtların ve LPG'nin ham maddesidir.
- Doğal Gaz: Gaz halindeki fosil yakıttır. Evlerde ve sanayide yaygın olarak kullanılır.
Yenilenebilir ve Yenilenemez Enerji Kaynakları
- Yenilenemez Enerji Kaynakları: Fosil yakıtlar (kömür, petrol, doğal gaz) yenilenemez kaynaklardır. Çünkü bunların oluşması milyonlarca yıl sürer ve kullandıkça tükenirler.
- Yenilenebilir Enerji Kaynakları: Güneş, rüzgar, su (hidroelektrik), jeotermal enerji ve biyokütle (odun, biyogaz gibi) yenilenebilir kaynaklardır. Bunlar doğada sürekli var olur ve tükenmezler.
Önemli Uyarı: Fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan gazlar hava kirliliğine ve küresel ısınmaya neden olur. Bu nedenle, çevremizi korumak için güneş ve rüzgar gibi temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı önem kazanmaktadır.
