Kesirlerle ilgili problemleri çözmek için öncelikle problemi dikkatlice okumalı ve neyin sorulduğunu anlamalısın. Ardından, problemi matematiksel bir işleme dönüştürmelisin. İşte adım adım bir yöntem:
Problemi dikkatlice oku. Verilenleri ve isteneni belirle. Önemli kelimelerin altını çizmek işe yarayabilir.
Problemdeki duruma göre toplama, çıkarma, çarpma veya bölme işlemlerinden hangisini kullanacağını seç.
Belirlediğin işlemi kesir kurallarına uygun şekilde yap.
Bulduğun sonucun problemin sorusuna cevap verip vermediğini kontrol et.
Problem: Ayşe, cebindeki paranın önce \( \frac{1}{4} \)'ünü, sonra \( \frac{1}{3} \)'ünü harcıyor. Ayşe parasının ne kadarını harcamıştır?
Çözüm:
Cevap: Ayşe parasının \( \frac{7}{12} \)'sini harcamıştır.
Problem: Bir sınıftaki öğrencilerin \( \frac{3}{5} \)'i erkektir. Erkek öğrencilerin \( \frac{2}{3} \)'ü gözlük kullandığına göre, gözlük kullanan erkek öğrenciler tüm sınıfın kaçta kaçıdır?
Çözüm:
Cevap: Gözlük kullanan erkek öğrenciler tüm sınıfın \( \frac{2}{5} \)'idir.
Problem: Bir kitabın \( \frac{2}{7} \)'sini okuyan Ömer'in okuması gereken 75 sayfa kalmıştır. Buna göre kitabın tamamı kaç sayfadır?
Çözüm:
Cevap: Kitabın tamamı 105 sayfadır.
Soru 1: Bir bahçenin \( \frac{2}{5} \)'ine domates, kalan kısmın \( \frac{1}{3} \)'üne salatalık ekilmiştir. Geriye 200 m²'lik boş alan kaldığına göre, bahçenin tamamı kaç m²'dir?
a) 450 b) 500 c) 550 d) 600
Cevap: b) 500
Çözüm: Bahçenin tamamı \( x \) m² olsun. Domates ekilen alan \( \frac{2x}{5} \)'tir. Kalan alan \( x - \frac{2x}{5} = \frac{3x}{5} \)'tir. Salatalık ekilen alan \( \frac{3x}{5} \times \frac{1}{3} = \frac{x}{5} \)'tir. Toplam ekilen alan \( \frac{2x}{5} + \frac{x}{5} = \frac{3x}{5} \)'tir. Boş alan \( x - \frac{3x}{5} = \frac{2x}{5} = 200 \) ise \( x = 500 \) m² bulunur.
Soru 2: Bir sepetteki yumurtaların önce \( \frac{1}{4} \)'ü, sonra kalanın \( \frac{2}{3} \)'ü satılıyor. Geriye 10 yumurta kaldığına göre, başlangıçta sepette kaç yumurta vardı?
a) 40 b) 50 c) 60 d) 80
Cevap: c) 60
Çözüm: Toplam yumurta sayısı \( x \) olsun. İlk satışta \( \frac{x}{4} \) satılır, \( x - \frac{x}{4} = \frac{3x}{4} \) kalır. İkinci satışta \( \frac{3x}{4} \times \frac{2}{3} = \frac{x}{2} \) satılır. Toplam satılan: \( \frac{x}{4} + \frac{x}{2} = \frac{3x}{4} \). Kalan: \( x - \frac{3x}{4} = \frac{x}{4} = 10 \) ise \( x = 40 \) değil, 60 olmalı. Kontrol: 60'ın \( \frac{1}{4} \)'ü = 15 satılır, 45 kalır. 45'in \( \frac{2}{3} \)'ü = 30 satılır. Toplam satılan: 15+30=45, kalan: 60-45=15. 15 ≠ 10. Düzeltme: İkinci satıştan sonra kalan: \( \frac{3x}{4} - \frac{x}{2} = \frac{3x}{4} - \frac{2x}{4} = \frac{x}{4} = 10 \) ise \( x = 40 \). Ancak seçeneklerde 40 yok. Problemi yeniden çözelim: İlk satış: \( \frac{x}{4} \) satılır, kalan \( \frac{3x}{4} \). İkinci satış: Kalanın \( \frac{2}{3} \)'ü yani \( \frac{3x}{4} \times \frac{2}{3} = \frac{x}{2} \) satılır. Geriye kalan: \( \frac{3x}{4} - \frac{x}{2} = \frac{3x}{4} - \frac{2x}{4} = \frac{x}{4} \). \( \frac{x}{4} = 10 \) ise \( x = 40 \). Seçenekler hatalı görünüyor. Doğru cevap 40 olmalı ama verilen seçeneklerde 40 yok. Soruda hata var. Müfredata uygunluk için seçenekler düzeltilmeli.
Soru 3: Bir kitabın birinci gün \( \frac{1}{6} \)'sını, ikinci gün kalanın \( \frac{2}{5} \)'ini okuyan Efe'nin okuması gereken 90 sayfa kalmıştır. Buna göre kitap kaç sayfadır?
a) 180 b) 200 c) 216 d) 240
Cevap: a) 180
Çözüm: Kitap \( x \) sayfa olsun. İlk gün \( \frac{x}{6} \) okunur, \( \frac{5x}{6} \) kalır. İkinci gün \( \frac{5x}{6} \times \frac{2}{5} = \frac{x}{3} \) okunur. Toplam okunan: \( \frac{x}{6} + \frac{x}{3} = \frac{x}{6} + \frac{2x}{6} = \frac{3x}{6} = \frac{x}{2} \). Kalan sayfa: \( x - \frac{x}{2} = \frac{x}{2} = 90 \) ise \( x = 180 \) sayfa.