Pi sayısı, bir çemberin çevresinin çapına oranıdır. Bu oran her çember için aynıdır ve yaklaşık olarak 3,14'tür. Matematikte Yunanca \( \pi \) sembolü ile gösterilir.
Pi sayısını kullanarak çemberle ilgili hesaplamalar yapabiliriz. İşte en çok kullanılan iki formül:
Örnek 1: Yarıçapı 5 cm olan bir çemberin çevresi kaç santimetredir? (\( \pi = 3,14 \) alınız.)
Örnek 2: Çapı 14 cm olan bir çemberin alanı kaç santimetrekaredir? (\( \pi = 3 \) alınız.)
Örnek 3: Çevresi 62,8 metre olan bir çemberin yarıçapı kaç metredir? (\( \pi = 3,14 \) alınız.)
Soru 1: Bir çemberin çapı 14 cm ise, çevresinin uzunluğu yaklaşık olarak kaç santimetredir? (π ≈ 3,14 alınız.)
a) 21,98 cm
b) 43,96 cm
c) 153,86 cm
d) 615,44 cm
Cevap: b) 43,96 cm
Çözüm: Çevre formülü Ç = π x d'dir. Buradan, Ç = 3,14 x 14 = 43,96 cm bulunur.
Soru 2: Çevresinin uzunluğu 62,8 metre olan dairesel bir pistin yarıçapı yaklaşık olarak kaç metredir? (π ≈ 3,14 alınız.)
a) 5 m
b) 10 m
c) 20 m
d) 40 m
Cevap: b) 10 m
Çözüm: Çevre formülü Ç = 2 x π x r'dir. 62,8 = 2 x 3,14 x r eşitliğinden 62,8 = 6,28 x r olur. r'yi yalnız bırakmak için her iki taraf 6,28'e bölünür: r = 62,8 ÷ 6,28 = 10 m.
Soru 3: Bir dairenin yarıçapı 5 cm'dir. Bu dairenin alanı yaklaşık olarak kaç santimetrekaredir? (π ≈ 3 alınız.)
a) 15 cm²
b) 30 cm²
c) 75 cm²
d) 100 cm²
Cevap: c) 75 cm²
Çözüm: Dairenin alan formülü A = π x r²'dir. Buradan, A = 3 x (5)² = 3 x 25 = 75 cm² bulunur.
Soru 4: Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) π sayısı bir irrasyonel sayıdır.
b) π sayısının yaklaşık değeri 3,14'tür.
c) Bir çemberin çevresinin çapına oranı π'ye eşittir.
d) π sayısı, bir dairenin alanının yarıçapına bölümü ile bulunur.
Cevap: d) π sayısı, bir dairenin alanının yarıçapına bölümü ile bulunur.
Çözüm: π sayısı, bir çemberin çevresinin çapına oranıdır. Bir dairenin alan formülü πr²'dir. Alanın yarıçapa bölümü (πr² / r = πr) π'yi vermez, π ile yarıçapın çarpımını verir. Bu nedenle d seçeneği yanlıştır.