📚 9. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 3. Senaryo
Merhaba gençler! Fizik sınavı yaklaşıyor ve bu senaryo ile konuları tekrar edip eksiklerinizi tamamlayacağız. Sakın panik yapmayın, birlikte üstesinden geleceğiz!
💡 1. Bölüm: Isı ve Sıcaklık
- 🔥 Isı: Bir enerji türüdür. Maddenin taneciklerinin hareketinden kaynaklanır. Birimi kalori (cal) veya joule (J) olarak ifade edilir. Unutmayın, ısı bir maddede depolanmaz, transfer edilir!
- 🌡️ Sıcaklık: Bir maddenin ortalama molekül kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. Termometre ile ölçülür ve birimi genellikle Celcius (°C), Kelvin (K) veya Fahrenheit (°F) olarak ifade edilir.
- 🔄 Isı Alışverişi: Sıcaklıkları farklı olan iki madde arasında ısı alışverişi olur. Isı, sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye doğru akar. Bu alışveriş, maddelerin sıcaklıkları eşitlenene kadar devam eder.
- ⚖️ Denge Sıcaklığı: Isı alışverişi tamamlandığında, maddelerin son sıcaklıkları eşit olur. Bu sıcaklığa denge sıcaklığı denir.
🧪 2. Bölüm: Hal Değişimi
- 🧊 Erime: Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesidir. Erime sıcaklığında gerçekleşir.
- 💧 Donma: Sıvı bir maddenin ısı vererek katı hale geçmesidir. Donma sıcaklığında gerçekleşir ve erime sıcaklığına eşittir.
- 💨 Buharlaşma: Sıvı bir maddenin ısı alarak gaz hale geçmesidir. Her sıcaklıkta gerçekleşebilir.
- 🌬️ Kaynama: Sıvı bir maddenin belirli bir sıcaklıkta (kaynama noktası) hızla gaz hale geçmesidir.
- ☁️ Yoğuşma: Gaz bir maddenin ısı vererek sıvı hale geçmesidir.
- ❄️ Süblimleşme: Katı bir maddenin doğrudan gaz hale geçmesidir (örneğin, naftalin).
- 🌨️ Kırağılaşma: Gaz bir maddenin doğrudan katı hale geçmesidir (örneğin, havanın soğuk yüzeylerde buz kristallerine dönüşmesi).
🌊 3. Bölüm: Genleşme
- 📏 Doğrusal Genleşme: Katı maddelerin boyunun ısıtıldığında artmasıdır. Uzama miktarı, maddenin cinsine, ilk boyuna ve sıcaklık değişimine bağlıdır.
- 📦 Yüzey Genleşmesi: Katı maddelerin yüzey alanının ısıtıldığında artmasıdır.
- 🎈 Hacim Genleşmesi: Katı, sıvı ve gaz maddelerin hacminin ısıtıldığında artmasıdır.
- 🌡️ Suyun Anormal Genleşmesi: Su, 0°C ile 4°C arasında ısıtıldığında hacmi azalır, yoğunluğu artar. Bu durum, göllerin ve denizlerin donmasını engeller ve su canlıları için hayati öneme sahiptir.
Umarım bu tekrar, sınavda başarılı olmanıza yardımcı olur. Bol şans!
