🧠 ALES Sözel Mantık: Koşul ve Gereklilik İpuçları ile Tam Puan
Sözel mantık soruları, ALES'in en çok zorlanılan kısımlarından biridir. Özellikle koşul ve gereklilik içeren sorular, adayların kafasını karıştırabilir. Ancak doğru stratejiler ve ipuçlarıyla bu tür soruları kolaylıkla çözebilir ve tam puan alabilirsiniz. İşte size rehber olacak bazı önemli noktalar:
🎯 Koşul ve Gereklilik Kavramları
Koşul ve gereklilik, sözel mantık sorularının temelini oluşturur. Bu kavramları doğru anlamak, soruları çözmek için kritik öneme sahiptir.
- 🔑 Koşul (Şart): Bir olayın gerçekleşmesi için gerekli olan durumdur. "Eğer... ise..." şeklinde ifade edilir. Örneğin, "Hava güneşliyse pikniğe gideriz." cümlesinde, havanın güneşli olması pikniğe gitmenin koşuludur.
- 🔒 Gereklilik: Bir olayın mutlaka olması gereken durumdur. "Mutlaka...", "Kesinlikle..." gibi ifadelerle belirtilir. Örneğin, "Sınavı geçmek için ders çalışmak gerekir." cümlesinde, ders çalışmak sınavı geçmenin gerekliliğidir.
📝 Koşul ve Gereklilik İpuçları
Sözel mantık sorularında koşul ve gereklilik içeren ifadeleri doğru yorumlamak için aşağıdaki ipuçlarını kullanabilirsiniz:
- 🔍 İpuçlarını Dikkatle Okuyun: Sorudaki her bir ipucunu dikkatle okuyun ve koşul-gereklilik ilişkisini doğru tespit edin. Özellikle "ancak", "yalnızca", "sadece" gibi kelimelere dikkat edin.
- ✍️ İfadeleri Sembolize Edin: İpuçlarını sembolize ederek daha kolay takip edebilirsiniz. Örneğin, "A olursa B olur" ifadesini "A → B" şeklinde gösterebilirsiniz.
- 🔄 Tersini Düşünün: Bir koşulun gerçekleşmemesi durumunda ne olacağını düşünün. Örneğin, "A olursa B olur" ifadesinin tersi "B olmazsa A olmaz" şeklindedir.
- 🧩 Olasılıkları Değerlendirin: Soruda birden fazla koşul varsa, tüm olasılıkları değerlendirin ve her birinin sonuçlarını ayrı ayrı inceleyin.
- ❌ Çelişkileri Belirleyin: İpuçları arasında çelişkili durumlar varsa, bu çelişkileri tespit ederek doğru cevaba ulaşabilirsiniz.
✍️ Soru Çözüm Teknikleri
Koşul ve gereklilik içeren sözel mantık sorularını çözerken aşağıdaki teknikleri kullanabilirsiniz:
- 🧮 Tablo Yöntemi: Verilen bilgileri bir tabloya yerleştirerek ilişkileri daha net görebilirsiniz. Tabloda koşulları ve sonuçlarını ayrı sütunlarda gösterin.
- 🗺️ Şema Yöntemi: Koşulları ve sonuçlarını bir şema üzerinde göstererek ilişkileri görselleştirebilirsiniz. Özellikle karmaşık sorularda şema yöntemi çok işe yarar.
- ✏️ Eleme Yöntemi: Seçenekleri tek tek değerlendirerek yanlış olanları eleyin. Kalan seçenekler arasından doğru olanı belirleyin.
- 🧠 Mantıksal Çıkarım: Verilen bilgilerden mantıksal çıkarımlar yaparak doğru cevaba ulaşın. Özellikle "kesinlikle doğrudur", "kesinlikle yanlıştır" gibi ifadeler içeren sorularda bu yöntem çok önemlidir.
💡 Örnek Soru ve Çözümü
Soru:
Aşağıdaki bilgilere göre hangi sonuca kesin olarak ulaşılabilir?
* P olursa R olur.
* S olursa T olur.
* R olmazsa S olmaz.
Seçenekler:
A) P olursa T olur.
B) S olursa P olur.
C) T olursa P olur.
D) P olmazsa T olmaz.
E) T olmazsa R olmaz.
Çözüm:
Verilen bilgilere göre:
1. P → R
2. S → T
3. ¬R → ¬S (R olmazsa S olmaz)
3. öncülü tersine çevirirsek: S → R olur.
Şimdi bilgileri birleştirelim:
* P → R
* S → T
* S → R
Bu durumda S → R ve P → R olduğundan, S ve P'nin her ikisi de R'ye bağlıdır. Ancak, S'nin P'ye veya P'nin S'ye bağlı olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır.
Seçenekleri değerlendirelim:
* A) P olursa T olur (Yanlış, P'nin T ile doğrudan ilişkisi yok)
* B) S olursa P olur (Yanlış, S'nin P ile doğrudan ilişkisi yok)
* C) T olursa P olur (Yanlış, T'nin P ile doğrudan ilişkisi yok)
* D) P olmazsa T olmaz (Yanlış, P'nin T ile doğrudan ilişkisi yok)
* E) T olmazsa R olmaz (Doğru, çünkü S → T ise ¬T → ¬S'dir ve ¬R → ¬S ise ¬T → ¬R olur. Yani T olmazsa R de olmaz.)
Doğru Cevap: E
📚 Ek Kaynaklar ve Pratik
* ALES sözel mantık kitapları ve soru bankaları
* Online sözel mantık testleri ve denemeler
* Çözümlü sözel mantık soruları videoları
Unutmayın, sözel mantık sorularında başarılı olmak için bol bol pratik yapmanız ve farklı soru tiplerini çözmeniz gerekmektedir. Başarılar dilerim!
