📝 Amaç-Sonuç Cümlesi Nedir?
Bir eylemin hangi amaçla yapıldığını, hangi hedef için gerçekleştirildiğini bildiren cümlelere amaç-sonuç cümlesi denir. Bu tür cümlelerde, yapılan işin sonucundan çok, o işin hangi niyetle yapıldığı vurgulanır. 🎯
🔍 Nasıl Anlaşılır?
Amaç-sonuç cümlelerini anlamanın en kolay yolu, cümleye "Hangi amaçla?" veya "Neden?" sorularını sormaktır. Cevap, eylemin amacını veriyorsa, o cümle bir amaç-sonuç cümlesidir.
- 💬 Örnek: "Sınavı kazanmak için çok çalıştı."
- ❓ Soru: "Hangi amaçla çok çalıştı?"
- ✅ Cevap: "Sınavı kazanmak için." → Bu bir amaç-sonuç cümlesidir.
🧩 Amaç-Sonuç Cümlesi Yapıları
Amaç anlamı genellikle aşağıdaki ekler ve sözcüklerle sağlanır:
- 📌 "-mak için / -mek için" (En yaygın kullanılan yapıdır.)
- 📌 "-maya / -meye" (Yürümeye gitti. → Yürümek için gitti.)
- 📌 "-asıya / -esiye" (Düşesiye bağırdı. → Düşmesin diye bağırdı.)
- 📌 "diye" (Geç kalmayayım diye erkenden çıktı.)
- 📌 "üzere" (Konuşmak üzere kürsüye çıktı.)
📚 Örnek Cümleler
- 🎓 Üniversiteyi kazanmak için düzenli olarak ders çalışıyor.
- 💼 İşe yetişmek üzere taksiye bindi.
- 🏃 Formda kalmaya her sabah koşu yapıyor.
- 🛒 Ekmek almak için markete gitti.
- 🤫 Bebek uyansın diye sessiz konuşuyoruz.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler
- ✅ Amaç-Sonuç vs. Neden-Sonuç: Bu iki cümle türü birbiriyle karıştırılabilir. Aradaki fark şudur:
- Amaç-Sonuç: Eylemin niyeti, hedefi vardır. (İstek ve irade vardır.)
- Neden-Sonuç: Eylemin sebebi, gerekçesi vardır. (Doğal bir sebep vardır.)
💡 Karşılaştırma:
Amaç-Sonuç: "Kiló vermek için spor yapıyor." (Spor yapma eyleminin amacı, isteyerek kilo vermektir.)
Neden-Sonuç: "Çok yağmur yağdığı için sel oldu." (Selin nedeni, yağmurun yağmasıdır; bu bir doğa olayıdır, bir niyet yoktur.)
🎯 Kısa Özet
Bir cümlenin amaç-sonuç cümlesi olup olmadığını anlamak için kendine şu soruyu sor: "Yapılan bu iş, hangi hedefe ulaşmak için yapılıyor?" Cevabı cümle içinde bulabiliyorsan, o bir amaç-sonuç cümlesidir! ✅
