📚 Anlatım Bozuklukları ve KPSS Çıkmış Sorulara Yaklaşım
Anlatım bozuklukları, bir cümlenin anlam ve dil bilgisi kurallarına uygun olmaması durumudur. KPSS'de bu konu, anlam ve yapı bozuklukları olarak iki ana başlıkta ele alınır.
🎯 Anlam Bozuklukları
Bu tür bozukluklar, cümlenin anlamında belirsizlik, çelişki veya tutarsızlık olması durumunda ortaya çıkar.
- ✅ Gereksiz Sözcük Kullanımı: Aynı anlama gelen sözcüklerin birlikte kullanılmasıdır.
- ✅ Anlam Belirsizliği: Cümlenin birden fazla şekilde anlaşılabilmesidir.
- ✅ Anlam Çelişkisi: Cümlede birbiriyle çelişen ifadelerin bulunmasıdır.
- ✅ Mantık Hataları: Cümlenin mantık kurallarına uymamasıdır.
🔧 Yapı (Dil Bilgisi) Bozuklukları
Bu tür bozukluklar, cümlenin dil bilgisi kurallarına uymamasından kaynaklanır.
- ✅ Özne-Yüklem Uyumsuzluğu: Özne ile yüklemin teklik-çokluk veya kişi bakımından uyumsuz olmasıdır.
- ✅ Nesne Eksikliği / Yanlışlığı: Cümlede nesnenin eksik olması veya yanlış kullanılmasıdır.
- ✅ Tamlayan Eksikliği: İsim veya sıfat tamlamalarında tamlayanın eksik olmasıdır.
- ✅ Ek Yanlışlığı: Sözcüklere getirilen eklerin yanlış kullanılmasıdır.
- ✅ Tümleç Eksikliği: Cümlede dolaylı tümleç, zarf tümleci gibi ögelerin eksik olmasıdır.
💡 KPSS Çıkmış Sorulardan İpuçları
KPSS'de anlatım bozukluğu sorularını çözerken şu noktalara dikkat etmelisin:
- ➡️ Cümleyi yüksek sesle oku: Kulağa hoş gelmeyen, tuhaf duran ifadeleri fark etmene yardımcı olur.
- ➡️ Gereksiz sözcük ara: Aynı anlama gelen sözcüklerin birlikte kullanılıp kullanılmadığını kontrol et.
- ➡️ Özne-yüklem uyumunu kontrol et: Öznenin tekil/çoğul durumu ile yüklemin uyumlu olup olmadığını incele.
- ➡️ Cümlenin mantığını sorgula: Cümlede çelişkili ifadeler olup olmadığını araştır.
📝 Örnek Çözümleme
Aşağıdaki cümledeki anlatım bozukluğunu bulalım:
🎯 "Bu konuyu iyi anlamak için dikkatli ve özenle çalışmak gerekir."
Bu cümlede "dikkatli" ve "özenle" sözcükleri aynı anlama geldiği için gereksiz sözcük kullanımı vardır. Doğrusu: "Bu konuyu iyi anlamak için dikkatli çalışmak gerekir." şeklinde olmalıdır.
🔍 Sık Karşılaşılan Hatalar
- 📌 "Yaklaşık üç yıl kadar önce" (Yaklaşık ve kadar aynı anlamda)
- 📌 "Bu sorunu çözmek için alternatif seçenekler düşünmeliyiz" (Alternatif ve seçenek aynı anlamda)
- 📌 "Öğrenciler bahçede toplanıp şarkı söylüyorlar" (Özne-yüklem uyumsuzluğu - "toplanıp" fiili örtülü özne ile uyumsuz)
KPSS'de anlatım bozukluğu sorularını doğru çözebilmek için bol bol örnek soru çözümü yapman ve farklı anlatım bozukluğu türlerini tanıman önemlidir.
