📜 Bab-ı Ali Baskını Nedir?
Bab-ı Ali Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde, 23 Ocak 1913 tarihinde gerçekleşen bir hükûmet darbesidir. Bu olay, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidarı doğrudan ele geçirmek için düzenlediği askerî bir müdahaledir.
🎯 Arka Plan: Neden Yaşandı?
- 🕵️ İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet'ten sonra gücünü pekiştirmek istiyordu.
- 💥 Balkan Savaşları (1912-1913) sırasında Osmanlı ordusunun ağır yenilgiler alması, hükûmete olan güveni sarsmıştı.
- 🤝 Hükûmetin, Londra Barış Konferansı'nda Edirne'yi Bulgaristan'a bırakmayı kabul etme ihtimali, İttihatçıları harekete geçirdi.
⚔️ Baskın Nasıl Gerçekleşti?
Baskın, Enver Bey ve Talat Bey önderliğindeki bir grup İttihatçı subay ve militan tarafından planlandı.
- 📍 23 Ocak 1913'te öğle saatlerinde, bir grup silahlı İttihatçı, hükûmet binası olan Bab-ı Ali'ye yürüdü.
- 🔫 Binaya giren grup, Sadrazam Kâmil Paşa'nın odasına girdi. Bu sırada çıkan arbede sonucu Nazım Paşa öldürüldü.
- ✍️ Silah zoruyla Kâmil Paşa'ya istifa ettirildi ve yerine İttihatçılar'ın desteklediği Mahmut Şevket Paşa sadrazam yapıldı.
💥 Sonuçları ve Önemi
- ✅ İttihat ve Terakki Cemiyeti, bu baskınla fiilen iktidarı ele geçirdi ve Osmanlı İmparatorluğu'nu I. Dünya Savaşı'na girene kadar yönetti.
- 📉 Baskın, meşrutiyet rejimine ve parlamenter sisteme ağır bir darbe vurdu. "Sopalı Seçim" olarak bilinen 1912 seçimlerinden sonra bu, demokratik sürece yapılan ikinci büyük müdahale oldu.
- 🕊️ Baskının hemen ardından Edirne kurtarıldı, ancak bu, İttihatçıların otoriter bir rejim kurmasını meşrulaştırmak için kullanıldı.
- 🔚 Bu olay, Osmanlı'da askeri darbelerin bir siyaset yöntemi haline gelmesinde önemli bir dönüm noktası oldu.
📌 Özetle...
Bab-ı Ali Baskını, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin silah zoruyla iktidarı ele geçirdiği bir darbedir. Bu olay, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında siyasi istikrarsızlığın ve askeri müdahalelerin ne kadar arttığının en çarpıcı göstergelerinden biridir.
