Çaka Beyliği, Anadolu'da kurulan ilk Türk denizci beyliği olarak tarihteki yerini almıştır. Bu önemli beylik, 11. yüzyılın sonlarında İzmir ve çevresinde kurulmuş ve kısa ömrüne rağmen Türk denizciliğinin temellerini atmıştır.
Çaka Beyliği, 1081 yılı civarında İzmir'de kurulmuştur. Kurucusu olan Çaka Bey, Bizans İmparatorluğu'na karşı gerçekleştirdiği başarılı mücadeleler sonucunda İzmir'i ele geçirmiş ve burada kendi beyliğini ilan etmiştir.
Beyliğin sınırları zamanla genişlemiş ve İzmir merkez olmak üzere Foça, Urla, Çeşme, Sakız Adası, Midilli Adası ve bazı Ege adalarını kapsayacak şekilde büyümüştür.
Çaka Bey, Türk tarihinin ilk denizcisi ve amirali olarak kabul edilir. Bizanslılara esir düştüğü dönemde denizcilik ve gemi inşa tekniklerini öğrenmiş, serbest kaldıktan sonra bu bilgilerini Türklerin hizmetine sunmuştur.
Çaka Beyliği'nin tarihteki önemi şu noktalarda toplanabilir:
Çaka Beyliği, kurucusu Çaka Bey'in 1092 yılında I. Kılıçarslan tarafından öldürülmesiyle son bulmuştur. Bu olaydan sonra beyliğin toprakları tekrar Bizans İmparatorluğu'nun kontrolüne geçmiştir.
Ancak Çaka Bey'in denizcilik mirası, daha sonra kurulan Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı İmparatorluğu tarafından devam ettirilmiş ve geliştirilmiştir.
Çaka Beyliği, İzmir merkezli olarak kurulan ve Türk denizciliğinin başlangıcını temsil eden önemli bir beyliktir. Kısa ömrüne rağmen, Anadolu Türk tarihinde denizcilik geleneğinin temellerini atmış ve sonraki Türk denizci devletlerine ilham kaynağı olmuştur.
Bugün İzmir'de Çaka Bey'in anısına dikilmiş heykeller ve onun adını taşıyan sokaklar bulunmaktadır, bu da onun Türk denizcilik tarihindeki önemli yerinin bir göstergesidir.
