Matematikte, özellikle cebir ve geometri konularında sıkça karşılaştığımız derece kavramı, bir sayının veya ifadenin kuvvetini belirtmek için kullanılır. Bu kavramı birkaç farklı bağlamda inceleyebiliriz.
Bir sayının kaç defa kendisiyle çarpıldığını gösteren sayıya derece (veya üs) denir.
Örneğin, \( 5^3 \) ifadesinde, 5 taban, 3 ise derece'dir. Bu, "5'in 3. kuvveti" olarak okunur ve \( 5 \times 5 \times 5 = 125 \) anlamına gelir.
Bir polinomda, değişkenin (genellikle x) sahip olduğu en yüksek kuvvete o polinomun derecesi denir.
Örneğin, \( P(x) = 4x^5 - 2x^3 + x + 7 \) polinomuna bakalım. Terimler ve dereceleri:
Bu polinomun derecesi, en büyük olan 5'tir.
Geometride bir açının büyüklüğünü ifade etmek için derece birimi kullanılır. Bir tam çember 360 eşit parçaya bölünür ve her bir parçaya 1 derece denir. Derece sembolü (°) ile gösterilir.
Özetle, derece kavramı kullanıldığı yere göre farklı anlamlar taşır, ancak temelde bir kuvvet, bir büyüklük sırası veya bir ölçü birimi olarak karşımıza çıkar.