⛽ 4 Zamanlı Motorun Aşamaları Nelerdir?
4 zamanlı motorlar, içten yanmalı motorların en yaygın türlerinden biridir. Benzinli ve dizel motorlarda kullanılan bu sistem, yakıtın yanmasıyla elde edilen enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek aracın hareket etmesini sağlar. Bu süreç dört temel aşamadan oluşur:
- 💨 Emme Zamanı: Silindir içerisine yakıt-hava karışımının alınmasıyla başlar. Piston aşağı doğru hareket ederken emme supabı açılır ve silindir içinde bir vakum oluşur. Bu vakum sayesinde yakıt ve hava karışımı silindire çekilir.
- compression Sıkıştırma Zamanı: Emme supabı kapandıktan sonra piston yukarı doğru hareket etmeye başlar. Bu hareket, silindir içerisindeki yakıt-hava karışımını sıkıştırır. Sıkıştırma işlemi, karışımın sıcaklığını ve basıncını artırarak yanma için uygun hale getirir.
- 🔥 Yanma (İş) Zamanı: Sıkıştırılmış yakıt-hava karışımı, buji tarafından ateşlenir (benzinli motorlarda) veya yüksek sıcaklık nedeniyle kendiliğinden tutuşur (dizel motorlarda). Yanma sonucu oluşan yüksek basınç, pistonu aşağı doğru iter. Bu hareket, krank milini döndürerek mekanik enerji üretilmesini sağlar.
- exhaust Egzoz Zamanı: Yanma sonucu oluşan atık gazların silindirden dışarı atılması işlemidir. Piston yukarı doğru hareket ederken egzoz supabı açılır ve atık gazlar egzoz sistemine gönderilir.
⚙️ Her Bir Zamanın Detaylı İncelenmesi
💨 Emme Zamanı
- 🌡️ Piston, silindirin üst noktasından (ÜÖN) alt noktasına (AÖN) doğru hareket eder.
- 🚪 Emme supabı açıktır.
- ⛽ Benzinli motorlarda yakıt ve hava karışımı, dizel motorlarda ise sadece hava silindire çekilir.
- 📉 Silindir içinde basınç düşer.
🔩 Sıkıştırma Zamanı
- ⬆️ Piston, AÖN'den ÜÖN'e doğru hareket eder.
- 🔒 Hem emme hem de egzoz supapları kapalıdır.
- 🔥 Yakıt-hava karışımı veya sadece hava sıkıştırılır.
- 📈 Silindir içinde basınç ve sıcaklık artar.
💥 Yanma (İş) Zamanı
- ⬇️ Piston, ÜÖN'den AÖN'e doğru hareket eder.
- 🔒 Supaplar kapalıdır.
- ⚡ Benzinli motorlarda buji ateşleme yapar, dizel motorlarda sıkıştırma sonucu sıcaklık artışı yanmayı başlatır.
- 💥 Yanma sonucu oluşan basınç, pistonu aşağı iter ve krank milini döndürür.
💨 Egzoz Zamanı
- ⬆️ Piston, AÖN'den ÜÖN'e doğru hareket eder.
- 🚪 Egzoz supabı açıktır.
- 🔥 Yanmış gazlar silindirden dışarı atılır.
- 💨 Silindir içindeki basınç düşer.
Bu dört zamanlı çevrim, motorun sürekli olarak çalışmasını sağlar. Her bir zamanın doğru sıralaması ve senkronizasyonu, motorun verimli ve güvenilir bir şekilde çalışması için kritik öneme sahiptir.
