Kodon nedir (mRNA)

Question

mRNA üzerinde bulunan ve 3 nükleotitten oluşan bir genetik şifre birimidir. Her kodon, belirli bir aminoasidi veya "dur" komutunu temsil ediyor. Protein sentezi sırasında bu şifrelerin okunması kafamı karıştırıyor.

Answer 1

🧬 Kodon (mRNA) Nedir?

Kodon, messenger RNA (mRNA) üzerinde bulunan ve bir amino asidi temsil eden üç nükleotitten oluşan genetik bir şifre birimidir. Protein sentezi sırasında, ribozomlar bu kodonları okuyarak doğru amino asitleri birleştirir ve proteini oluşturur.

📖 Temel Bilgiler

• 🎯 Yapı: Her kodon, Adenin (A), Sitozin (C), Guanin (G) veya Urasil (U) nükleotidlerinden oluşan 3'lü bir gruptur.
• 🧩 Sayı: 4 farklı nükleotit, 4³ = 64 farklı kodon oluşturur.
• 🏁 Başlatıcı Kodon: Protein sentezini başlatan AUG kodonu (Metiyonin amino asidini kodlar).
• 🛑 Durdurucu Kodon: Protein sentezini sonlandıran UAA, UAG ve UGA kodonları (hiçbir amino asit kodlamaz).

🔍 Kodonlar Nasıl Çalışır?

DNA'daki genetik bilgi, transkripsiyon ile mRNA'ya kopyalanır. mRNA'daki kodonlar, translasyon sırasında ribozomda antikodon adı verilen tamamlayıcı baz dizilerine sahip tRNA'lar ile eşleşir. Her tRNA, belirli bir amino asit taşır. Bu sayede kodon dizisi, amino asit dizisine çevrilmiş olur.

📋 Önemli Kodon Örnekleri

• 💚 AUG → Metiyonin (Başlatıcı)
• 🔴 UUU, UUC → Fenilalanin
• 🔵 GGU, GGC, GGA, GGG → Glisin
• ⚫ UAA, UAG, UGA → Durdurucu (Stop)

💡 Genetik Kodun Evrenselliği

Neredeyse tüm canlı organizmalar aynı genetik kodu kullanır. Bu da bir organizmada sentezlenen bir proteinin, geni başka bir organizmaya aktarılarak aynı şekilde sentezlenebileceği anlamına gelir. 🧬→🧫→🧬